Τα ελληνοτουρκικά, η πανδημία και το μεταναστευτικό ήταν τα δυο θέματα που κυριάρχησαν στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Πορτογάλος ομόλογός του Αντόνιο Κόστα μετά τη συνάντησή τους στο πρωθυπουργικό Μέγαρο στη Λισαβόνα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε την Πορτογαλία για την ενεργή της στήριξη στις επιχειρήσεις της frontex στο Αιγαίο και αναφέρθηκε στη συνομιλία που είχε με τον επικεφαλής, Πορτογάλο καπετάνιο.
Επιπλέον ανέφερε ότι οι μεταναστευτικές ροές έχουν μειωθεί σημαντικά τον τελευταίο χρόνο αλλά τόνισε ότι χρειαζόμαστε περισσότερη ευρωπαϊκή αρωγή.
Το σύμφωνο για το άσυλο και τη μετανάστευση είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο, υπογράμμισε, τονίζοντας την ανάγκη για μεγαλύτερη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, η οποία όπως είπε- υπάρχουν πολλοί τρόποι να εκφραστεί. Σε αυτό το σημείο ευχαρίστησε την Πορτογαλία που ήταν από τις πρώτες χώρες που δέχτηκαν να φιλοξενήσουν ασυνόδευτα προσφυγόπουλα.
Ο Αντόνιο Κόστα αναφέρθηκε εκτενώς στη συνεργασία μεταξύ των δυο χωρών στο μεταναστευτικό.
«Για εμάς είναι σημαντική αρχή ότι η ευθύνη της φύλαξης των εξωτερικών συνόρων δεν είναι ευθύνη συγκεκριμένων κρατών αλλά ανήκει σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ. Το βάρος δεν μπορεί να πέφτει μόνο στις χώρες που γεωγραφικά είναι χώρες υποδοχής», υπογράμμισε αναφέροντας πως αποτελεί τιμή για την Πορτογαλία που η Ναυτική της Αστυνομία έσωσε 7.000 ανθρώπους στη θάλασσα, στα σύνορα με την Τουρκία. «Είναι καθήκον μας» είπε χαρακτηριστικά.
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην ανάγκη για ένα νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση.
Οι δυο ηγέτες μίλησαν για την ανάγκη ενίσχυσης των οικονομικών σχέσεων των δυο χωρών και αντάλλαξαν απόψεις για το στόχο της ανάκαμψης μετά την πανδημία.
Ο Αντόνιο Κόστα δήλωσε ότι προτεραιότητα της πορτογαλικής προεδρίας θα είναι η ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας με έμφαση στον κοινωνικό πυλώνα και να είναι η Ευρώπη στον κόσμο ανοικτή ενώ είπε πως «κλειδί» για την ανάκαμψη στην Ευρώπη είναι ο εμβολιασμός.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε αυτό θα είναι εξάμηνο μεγάλων προκλήσεων κατά το οποίο θα δρομολογηθεί ο επίλογος της πανδημίας και ο πρόλογος της επιστροφής στην ομαλότητα.
Αναφερόμενος στο Ταμείο Ανάκαμψης, έκανε λόγο για τεράστια ευρωπαϊκή επιτυχία και τόνισε την ανάγκη να μην υπάρχουν καθυστερήσεις στην εκταμίευση των πόρων, κάτι με το οποίο συμφώνησε με έμφαση ο Αντόνιο Κόστα.
«Η επιτυχία της πορτογαλικής προεδρίας θα είναι επιτυχία της Ευρώπης και επιτυχία της Ελλάδας», υπογράμμισε ο κ. Μητσοτάκης δηλώνοντας τη στήριξη της Ελλάδας σε μια χώρα με την οποία «μοιραζόμαστε σημαντικές εμπειρίες, είμαστε φυσικοί σύμμαχοι του ευρωπαϊκού Νότου και περάσαμε οικονομική κρίση».
«Μπορεί να έχουμε διαφορετικές ιδεολογικοπολιτικές αφετηρίες αλλά συναντιόμαστε στον κοινό δρόμο για μεταρρυθμίσεις με κοινωνικό αποτύπωμα. Με τον φίλο Αντόνιο έχουμε την ίδια προσήλωση στην αλήθεια και την ίδια αποστροφή στο λαϊκισμό», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Αναφερόμενος στα ελληνοτουρκικά, ο πρωθυπουργός υπενθύμισε ότι ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ, έχει αναλάβει την ευθύνη κατόπιν εντολής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ώστε στο προσεχές Συμβούλιο του Μαρτίου να υπάρχει πλήρες κείμενο για τις στρατηγικές επιλογές της Ευρώπης. «Ελπίζουμε σε γόνιμη και παραγωγική σχέση με την Τουρκία. Θα είναι προς όφελος της να αλλάξει πολιτική. Το 2021 μπορεί να είναι καλύτερο έτος και για τις ελληνοτουρκικές και για τις ευρωτουρκικές σχέσεις», δήλωσε σημειώνοντας ότι αναμένουμε την επίσημη πρόσκληση της Τουρκίας για την επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών από εκεί που σταμάτησαν το 2016 για το θέμα των θαλάσσιων ζωνών.
Δήλωσε επίσης ότι πληροφορήθηκε τις σημερινές σχετικές δηλώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου. «Η διαδικασία είναι αρκετά απλή. Οι γ.γ. καθορίζουν την ημερομηνία και στη συνέχεια από κοινού τα δύο υπουργεία Εξωτερικών ανακοινώνουν την ημερομηνία. Αυτό δεν έχει γίνει. Όταν με το καλό γίνει θα μπορέσουμε να το επιβεβαιώσουμε, θα υπάρχει συγκεκριμένη ημερομηνία. Κρατώ ως θετικό ότι η Τουρκία έχει εκφράσει τη βούληση να ξεκινήσει η διαδικασία. Έχει έρθει η ώρα να σταματήσουμε να παίζουμε τις κουμπάρες και να καθίσουμε στο τραπέζι να βρούμε μια ημερομηνία. Θα είναι ένα θετικό πρώτο βήμα, αλλά θα ήθελα να επαναλάβω ότι χρειάζεται συνέπεια και συνέχεια», τόνισε.
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός επισήμανε ότι η αλληλεγγύη της χώρας του και της ΕΕ στην Ελλάδα και την Κύπρο είναι καθαρή, υπογραμμίζοντας πως η εδαφική ακεραιότητα δεν μπορεί να απειληθεί. Παράλληλα εξέφρασε την ελπίδα «να βρούμε με την Τουρκία ένα άλλο επίπεδο σχέσεων».
Σε ό,τι αφορά την πανδημία, ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα να μπορέσουμε στην Ελλάδα να ανοίξουμε περισσότερους τομείς, δηλώνοντας ότι θα λαμβάνονται αποφάσεις με βάση τα δεδομένα και πως «έτσι θα πάει αυτή η υπόθεση μέχρι να έχουμε περισσότερους εμβολιασμούς» σε συνδυασμό με τη βελτίωση του καιρού από Απρίλιο- Μάιο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι κάθε χώρα έχει τη δίκη της στρατηγική εμβολιασμού και πως «εμείς έχουμε κάνει πρόοδο και θα έχουμε περισσότερα εμβόλια από αυτά που χρειαζόμαστε». Τόνισε μάλιστα ότι είναι ευρωπαϊκή επιτυχία η συμφωνία να αγοράσουν εμβόλια όλες οι χώρες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, παρά τις δυσκολίες.
«Η πιο σημαντική προτεραιότητα είναι να πάμε μπροστά με την εκστρατεία του εμβολιασμού», δήλωσε και ο Αντόνιο Κόστα εκφράζοντας την ελπίδα να πάει πιο γρήγορα η παραγωγή των εμβολίων.
Ο Πορτογάλος πρωθυπουργός ανακοίνωσε επίσης ότι στη χώρα του θα ανακοινωθούν αυτή την εβδομάδα μέτρα πολύ κοντά σε αυτά που είχαν ληφθεί τον περασμένο Μάρτιο.
Σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για το λιανεμπόριο και την εστίαση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι τα δεδομένα αλλάζουν και όλες οι χώρες αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους.
«Μέχρι στιγμής τα δεδομένα είναι ενθαρρυντικά. Η επιτροπή θα συνεδριάζει κάθε Πέμπτη ή Παρασκευή και θα παίρνει αποφάσεις ανά βδομάδα ή ανά δυο εβδομάδες. Θέλω να ελπίζω ότι θα πάμε καλά. Δεν θα προκαταλάβω τις εισηγήσεις των ειδικών», τόνισε.
Από την πλευρά του ο Πορτογάλος πρωθυπουργός μετά από ερώτηση Πορτογάλου δημοσιογράφου δήλωσε ότι το πιθανότερο είναι στη χώρα του τα σχολεία να εξακολουθήσουν να λειτουργούν.
Στις διευρυμένες επαφές στην πορτογαλική πρωτεύουσα από ελληνικής πλευράς συμμετείχαν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, ο βουλευτής και γραμματέας Διεθνών Σχέσεων της Νέας Δημοκρατίας Τάσος Χατζηβασιλείου, η διευθύντρια του Διπλωματικού Γραφείου του Πρωθυπουργού, πρέσβης Ελένη Σουρανή, και ο πρέσβης της Ελλάδας στην Πορτογαλία Ιωάννης Μεταξάς.
