Λίγες εβδομάδες μετά την εισβολή στο Αφγανιστάν, σήμερα έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε τη συνέχεια της μεταναστευτικής ροής για τη Δύση όταν οι εκτιμήσεις ανεβάζουνε το προσφυγικό κύμα στα 2 εκατομμύρια Αφγανών διασυνοριακών –μόνο προς την Ευρωπαϊκή Ένωση– με φυσικό δίαυλο την Ελλάδα.
Συνολικά, εντός του έτους 2020, δια θαλάσσης έφτασαν εδώ 9.714 και δια ξηράς 5.982 πρόσφυγες. Η Αφρική και ιδίως η Ασία σε κρίσιμη καμπή δημιούργησε απάτριδες, χωρίς καμία επιλογή, παρά μονάχα διαφαίνεται ως σωτηρία η χώρα μας μέσα από το θαλάσσιο και χερσαίο δίαυλο της παράνομης μετακίνησης προς την Ευρώπη. Για το 2021, στο πρώτο εξάμηνο μέχρι 29 Αυγούστου, η Ελλάδα υποδέχτηκε 5.309 ανθρώπους, εκ των οποίων οι 1.890 ήτανε αφίξεις δια θαλάσσης και 3.419 χερσαίως.
Η Ελλάδα, φέτος, ως χώρα υποδοχής και ταυτοποίησης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, σημειώνει μια τραγική επέτειο ενός έτους όταν τη νύχτα από τις 8 προς 9 Σεπτεμβρίου 2020 ένα ανθρώπινο λάθος ή/και η ατομική αγανάκτηση έδωσε στη Μόρια της Λέσβου την απάντηση σε μία πολυετή ολιγωρία των τοπικών αρχών και της ευρωπαϊκής οικογένειας. Σήμερα, όλα μετακόμισαν στο γειτονικό Καρά-Τεπέ. Στη Χίο δόθηκε η τελευταία πράξη του δράματος όταν τέσσερις έφηβοι οδηγήθηκαν στη φυλακή έπειτα από μία δίκη μίας μόνο ημέρας και στις 12 Ιουνίου 2021 καταδικάστηκαν σε πολυετή κάθειρξη δέκα ετών έκαστος, χωρίς να τους αναγνωριστεί κανένα προγενέστερο ελαφρυντικό. Η αυστηρότητα εξαντλήθηκε στην απόδοση ευθυνών κεκλεισμένων των θυρών και η παράσταση για την πυρπόληση στη Μόρια έλαβε τέλος.
Η Μόρια, ως Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης, έγινε διάσημη στον 21ο αιώνα για την αποτρόπαιη καθημερινότητα και τις δυσκολίες στην αξιοπρεπή επιβίωση των διασυνοριακών σε συνθήκες εγκλεισμού πανευρωπαϊκά όταν σε ένα βράδυ έγινε παρανάλωμα. Η μόνη φορά που επισκέφθηκα την περιοχή αρκετά χρόνια πριν την κατασκήνωση των προσφύγων ήτανε το Σεπτέμβριο 2004. Η Μόρια ως τόπος ήτανε προηγουμένως παγκοσμίως άγνωστη, αλλά σχετικά οικεία σε κάποιους αρχαιογνώστες για τη μοναδική υδατογέφυρα με πολυάριθμα τόξα, που χρονολογείται στην ύστερη αρχαιότητα περί το 300 μ.Χ. Το σημαντικό ρωμαϊκό υδραγωγείο, ένα από τα μεγαλύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, τότε έλυσε τη συνεχή ροή νερού προς την πόλη. Το υδραγωγείο στη Μόρια ανήκει στην τεχνική των κλασικών έργων υδροδότησης και έχει δείξει μία σπάνια ανθεκτικότητα στις εξωτερικές καιρικές συνθήκες και στο μειωμένης ευστάθειας υπέδαφος ανά τους αιώνες.
Η ανατολίζουσα Ελλάδα δεν είναι ούτε για όσους έρχονται η χώρα της επαγγελίας αλλά το έσχατο διαβατήριο προς αναπτυγμένες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο όπως η Ιταλία, η Γαλλία και η Γερμανία. Ο κύβος για την κεντρική Ασία μόλις ερρίφθη.
Δημιουργός του άρθρου:
Η Γεωργία Τσατσάνη είναι φιλόλογος - συγκριτολόγος
