Το Μεταφορικό Ισοδύναμο (ΜΙ), ένα θετικό μέτρο που σχεδιάστηκε για να αντισταθμίσει το υψηλό κόστος μεταφορών στα ελληνικά νησιά, αντιμετωπίζει σοβαρές καθυστερήσεις στις πληρωμές, προκαλώντας δυσφορία στους δικαιούχους και σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο στις νησιωτικές επιχειρήσεις. Τα στοιχεία από τα αρχεία πληρωμών που έχουν καταγραφεί αποδεικνύουν μια ανησυχητική καθυστέρηση και ασυνέπεια από τις αρμόδιες αρχές.
Ανάλυση των καθυστερήσεων Πληρωμών
- Καθυστέρηση και ασυνέπεια στις πληρωμές: Τα δεδομένα αποκαλύπτουν μεγάλες καθυστερήσεις στις καταβολές των πληρωμών. Για παράδειγμα, αρκετές πληρωμές από το 2020 έως το 2023 έγιναν με πολύμηνη καθυστέρηση, ενώ ορισμένες δεν έχουν ακόμη καταβληθεί. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η 4η εντολή πληρωμής για το 2022, που κάλυπτε το διάστημα από Ιανουάριο έως Δεκέμβριο, η οποία καταβλήθηκε μόλις τον Μάιο του 2023.
- Μεγάλες διακοπές μεταξύ των φάσεων: Παρατηρούνται μεγάλες διακοπές ανάμεσα στις φάσεις πληρωμών. Για παράδειγμα, πολλές επιχειρήσεις και ιδιώτες περιμένουν ακόμη την καταβολή του Β’ εξαμήνου του 2022, ενώ οδεύουμε προς το τέλος του 2024.
- Σωρευτική οικονομική επίπτωση: Αυτές οι καθυστερήσεις έχουν προκαλέσει σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις, ιδίως στις επιχειρήσεις που ήδη επωμίζονται αυξημένο κόστος λόγω της γεωγραφικής τους θέσης.
Όπως αναφέρουν δημοσιεύματα στον τοπικό τύπο, οι καθυστερήσεις πληρωμών έχουν ξεπεράσει τους 17 μήνες για τα ακτοπλοϊκά εισιτήρια και ακόμη περισσότερο για τις πληρωμές προς τις επιχειρήσεις. Η τελευταία καταβολή έγινε για εισιτήρια του Μαΐου του 2023, ενώ οι επιχειρήσεις δεν έχουν πληρωθεί για το Β’ εξάμηνο του 2022.
Στην Τήνο το Δημοτικό Συμβούλιο είχε προειδοποιήσει από τον Απρίλιο του 2023 ότι το μέτρο κινδυνεύει, καθώς οι πληρωμές έχουν ουσιαστικά σταματήσει. Ακόμα και όταν πραγματοποιούνται πληρωμές, αυτές είναι αποσπασματικές και δεν αρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες των νησιωτών.
Ανικανότητα και αδιαφορία από το αρμόδιο υπουργείο
Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής έχει επιδείξει επανειλημμένα ανικανότητα να διαχειριστεί το Μεταφορικό Ισοδύναμο:
- Ανυπόστατες υποσχέσεις και αναποτελεσματική διαχείριση: Ενώ το υπουργείο υποστηρίζει ότι διενεργεί απαραίτητους ελέγχους πριν την καταβολή των χρημάτων, αυτή η διαδικασία είναι εξαιρετικά αργή, φανερώνοντας είτε έλλειψη οργάνωσης, είτε αδιαφορία.
- Αγνοήθηκαν οι δημόσιες διαμαρτυρίες: Παρά τις συνεχείς πιέσεις από επιχειρηματικούς και τοπικούς φορείς, όπως το Επιμελητήριο Κυκλάδων, η αντίδραση από την κυβέρνηση είναι χλιαρή και ασαφής, χωρίς να δίνεται συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ομαλοποίηση της κατάστασης.
Ευρύτερες επιπτώσεις:
- Οικονομική πίεση στις επιχειρήσεις: Οι συνεχείς καθυστερήσεις πληρωμών έχουν επιβαρύνει οικονομικά τις νησιωτικές επιχειρήσεις, οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με το υψηλότερο κόστος λειτουργίας σε σύγκριση με τις ηπειρωτικές περιοχές της Ελλάδας.
- Απαξίωση ενός σημαντικού μέτρου: Το Μεταφορικό Ισοδύναμο, που αρχικά είχε θεωρηθεί ως ένα θετικό βήμα για την αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων της νησιωτικότητας, τώρα έχει υποβαθμιστεί λόγω της αδυναμίας της κυβέρνησης να το εφαρμόσει σωστά.
- Εθνικό σκάνδαλο: Η αδυναμία έγκαιρης πληρωμής από τις αρμόδιες αρχές σε αντιδιαστολή με τις αυστηρές προθεσμίες που επιβάλλει το κράτος στους πολίτες για την καταβολή φόρων και άλλων οικονομικών υποχρεώσεων, δημιουργεί μια αίσθηση αδικίας και ανισότητας.
Η κατάσταση με το Μεταφορικό Ισοδύναμο απαιτεί άμεση και αποφασιστική παρέμβαση. Το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής οφείλει να ολοκληρώσει τις πληρωμές των εκκρεμών οφειλών προς τους νησιώτες και να θεσπίσει αξιόπιστα χρονοδιαγράμματα για τις μελλοντικές καταβολές. Χωρίς αυτές τις ενέργειες, οι νησιώτες θα συνεχίσουν να βιώνουν οικονομικές δυσκολίες, ενώ η εμπιστοσύνη των πολιτών προς την κυβέρνηση θα συνεχίσει να υποχωρεί.
Οι βουλευτές των νησιωτικών περιοχών οφείλουν να θέσουν το ζήτημα αυτό άμεσα στην Βουλή και να απαιτήσουν την επίλυση του προβλήματος.
Οι νησιώτες δεν μπορούν να περιμένουν άλλο. Το Μεταφορικό Ισοδύναμο, που σχεδιάστηκε για να αμβλύνει τις ανισότητες, έχει καταντήσει σύμβολο γραφειοκρατικής αποτυχίας και αδιαφορίας. Η κυβέρνηση πρέπει να σταματήσει να κρύβεται πίσω από ασαφείς δικαιολογίες και να αναλάβει άμεσα τις ευθύνες της. Τα χρέη προς τους νησιώτες δεν είναι απλά οικονομικά· είναι ηθικά και κοινωνικά, και η αθέτηση αυτών των υποχρεώσεων υπονομεύει την εμπιστοσύνη των πολιτών στο κράτος. Οι δικαιούχοι απαιτούν, και δικαιούνται, την πλήρη αποκατάσταση των οφειλομένων χωρίς περαιτέρω καθυστερήσεις.
