Στα σημαντικά θέματα που απασχόλησαν αυτή τη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εισαγωγική του τοποθέτηση κατά την συνέντευξη τύπου που παραχώρησε τους δημοσιογράφους στις Βρυξέλλες.
Για την πανδημία ανέφερε ότι εκφράστηκε γενικότερη ικανοποίηση για την πρόοδο των εμβολιασμών σε όλη την ΕΕ και αναγνωρίστηκε ότι μπορούμε να καλύψουμε το χαμένο έδαφος και να προμηθευτούμε επαρκή εμβόλια για όλο τον πληθυσμό. Αυτό, τόνισε, ισχύει και στην πατρίδα μας όπου οποιοσδήποτε μπορεί να εμβολιαστεί με το εμβόλιο της επιλογής του.
Ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε ότι έγινε συζήτηση για τις μεταλλάξεις και τη μετάλλαξη Δ, κατά πόσο πρέπει ή δεν πρέπει να ανησυχούμε. Ανέφερε ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών μέχρι τα τέλη Αυγούστου αυτή η μετάλλαξη θα είναι επικρατούσα σε όλη την Ευρώπη.
«Προσωπική μου εκτίμηση είναι ότι δεν χρειάζονται πρόσθετοι περιορισμοί στις μετακινήσεις από χώρες στις οποίες η μετάλλαξη ήδη υπάρχει. Μία απάντηση υπάρχει και είναι η επιτάχυνση των εμβολιασμών. Το είπα και χθες. Το επαναλαμβάνω και σήμερα. Οι εμβολιασμένοι είναι ασφαλείς. Όσοι είναι ανεμβολίαστοι κινδυνεύουν και είναι πιθανό η διασπορά της πανδημίας να αφορά μόνο ανεμβολίαστους πληθυσμούς», συνέχισε τονίζοντας την ανάγκη να εντείνουμε τους ρυθμούς εμβολιασμού.
«Απευθύνομαι στους νέους αλλά και στους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας που δεν έχουν εμβολιαστεί. Θέλω να σας ζητήσω να δείτε τα στατιστικά στοιχεία από τα νοσοκομεία μας. Σχεδόν όλοι όσοι έχουν νοσηλευτεί, διασωληνωθεί και δυστυχώς κάποιοι έχουν χάσει τη ζωή τους, ήταν μεγαλύτερης ηλικίας και δεν είχαν εμβολιαστεί. Αν είχαν εμβολιαστεί θα είχαν πολύ περισσότερες πιθανότητες να αποφύγουν αυτή τη δυσάρεστη και ενίοτε τραγική εξέλιξη», υπογράμμισε.
Για την οικονομία ο πρωθυπουργός είπε ότι έγινε ανταλλαγή απόψεων με τον πρόεδρο του Eurogroup και την Κριστίν Λαγκάρντι από την πλευρά της ΕΚΤ και πως η γενικότερη εκτίμηση για την οικονομία της Ευρώπης και της Ευρωζώνης είναι θετική. «Τη συμμερίζομαι και εγώ για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Είχαμε την ευκαιρία να επαναλάβουμε πόσο μεγάλη πρόοδο έχουμε κάνει στην Ευρώπη τον τελευταίο χρόνο από εκείνη τη μαραθώνια σύνοδο κορυφής του περασμένου Ιουλίου όταν εγκρίναμε το τεράστιο χρηματοδοτικό πακέτο μέχρι σήμερα που είμαστε στο τελευταίο στάδιο εγκρίσεως των σχεδίων των κρατών μελών. Εκτιμώ ότι οι πρώτες εκταμιεύσεις, τα πρώτα 4 δισ. για την Ελλάδα, θα γίνουν πολύ σύντομα, ίσως και μέχρι τα τέλη Αυγούστου ή αρχές Σεπτεμβρίου. Είμαι αισιόδοξος για τη δυνατότητα της χώρας να απορροφήσει αυτούς του πόρους και να έχει τεράστιο όφελος», τόνισε.
Σχετικά με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι ικανοποιούν πλήρως τις ελληνικές θέσεις. Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην παράγραφο 15 που μιλά για προώθηση της θετικής ατζέντας με τρόπο σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο.
«Σε αυτές τις λέξεις κρύβεται ο πυρήνας της διττής προσέγγισης προς την Τουρκία», συμπλήρωσε, ενώ για το προσφυγικό είπε πως η Ελλάδα δεν είναι αντίθετη με τη συνεργασία με τη γειτονική χώρα αρκεί να πληρούνται δύο προϋποθέσεις. Η πρώτη – ανέφερε – αποτυπώνεται στο λήμμα για τη μετανάστευση που μιλά για αποφυγή οποιασδήποτε προσπάθειας τρίτης χώρας να εργαλειοποιήσει μετανάστες και πρόσφυγες για πολιτικούς σκοπούς. Η δεύτερη είναι η Τουρκία να κάνει κινήσεις καλής θέλησης σε συνέχεια της εφαρμογής της συμφωνίας με την Ευρώπη και να αποδέχεται επιστροφές από την Ελλάδα.
Επ’ αυτού ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στους 1.450 ανθρώπους που βρίσκονται στα ελληνικά νησιά και οι αιτήσεις τους έχουν απορριφθεί τελεσίδικα. «Πρέπει να επιστρέψουν το συντομότερο στην Τουρκία», τόνισε.
Επίσης για το κυπριακό εξέφρασε την ικανοποίησή του γιατί στα συμπεράσματα αποτυπώνεται πως δεν νοείται λύση έξω από το πλαίσιο της διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα. «Αποτελεί πάγια θέση του ΓΓ του ΟΗΕ. Αυτή είναι η εντολή που έχει πάρει από το Συμβούλιο Ασφαλείας και δεν πρόκειται να πάρει άλλη», είπε.
Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως τα συμπεράσματα αποτυπώνουν τον κοινό τόπο που θα μπορούσε να βρεθεί σχετικά με τον τρόπο και τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες «θα μπορούσαμε να συνομιλήσουμε με τη Ρωσία».
Επιπρόσθετα ο πρωθυπουργός είπε ότι μετά από επιμονή δική του και του Ιταλού ομολόγου του Μάριο Ντράγκι ενισχύθηκαν τα συμπεράσματα για τη Λιβύη. «Το συμβούλιο ρητά και κατηγορηματικά μιλά για εκλογές στις 24 Δεκεμβρίου τα αποτελέσματα των οποίων θα γίνουν αποδεκτά από όλους και ζητάμε να γίνει πρόοδος στον πολιτικό διάλογο και να αποχωρήσουν χωρίς καθυστέρηση όλες οι ξένες δυνάμεις και οι μισθοφόροι», υπογράμμισε.
Το θέμα της πανδημίας τέθηκε πρώτο στις ερωτήσεις που δέχτηκε αμέσως μετά ο πρωθυπουργός. Σε ερώτηση αν η Γερμανία και η Γαλλία μας ζήτησαν να μη δεχόμαστε τουρίστες από τη Ρωσία ή τη Μεγάλη Βρετανία απάντησε: «Μη πιστεύετε στις δημοσιογραφικές υπερβολές. Πράγματι η κα Μέρκελ ανέφερε ότι υπάρχουν ευρωπαϊκές χώρες που δέχονται το sputnik και άλλες που δεν τον δέχονται. Η Ελλάδα το δέχεται όπως έχει δικαίωμα σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί ψηφιακού πιστοποιητικού. Αν η Γερμανία είχε ουσιαστικές αντιρρήσεις μπορούσε να τις διατυπώσει στην προετοιμασία πριν συμφωνήσουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για τις μεταλλάξεις δεν υπάρχει πλειοψηφία για επιβολή πρόσθετων περιορισμών».
Παράλληλα ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε ότι αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να είμαστε προσεκτικοί και είπε πως η χώρα μας έχει ανοίξει τηρώντας όλα τα μέτρα προστασίας και εξακολουθούμε στα σύνορα να κάνουμε επιπρόσθετους δειγματοληπτικούς ελέγχους.
Και συνέχισε: «Ο μόνος τρόπος για να περιορίσουμε την πανδημία είναι ο εμβολιασμός. Σήμερα έχουμε τη μετάλλαξη Δ, σε τρεις μήνες μπορεί να έχουμε τη μετάλλαξη Ε ή Κ.. Αυτό που είναι σημαντικό είναι ότι αυτή η μετάλλαξη αντιμετωπίζεται με τον πλήρη εμβολιασμό. Αυτό το λένε οι ειδικοί. Τα στοιχεία από τη Μεγάλη Βρετανία λένε ότι μόνο με πλήρη εμβολιασμό είσαι ασφαλής κανείς και αν δεν έχεις εμβολιαστεί είναι πιο πιθανό να κολλήσεις με τις όποιες συνέπειες».
Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε αν θα δοθούν περαιτέρω διευκολύνσεις στους εμβολιασμένους. «Λίγη υπομονή μέχρι την επόμενη εβδομάδα. Αφού φτάνουμε στο σημείο που όσοι είναι πρόθυμοι να εμβολιαστούν θα έχουν κάνει το εμβόλιο, πρέπει να προσεγγίσουμε συμπολίτες μας που δεν έχουν πάρει την απόφαση. Είμαι αισιόδοξος ότι θα πετύχουμε τους στόχους μας», απάντησε και έκανε αναφορά στην εμβολιαστική κάλυψη ειδικών ομάδων όπως κατάκοιτων που θα εμβολιαστούν με μονοδοσικό εμβόλιο.
Σε ερώτηση αν είναι εφικτός ο στόχος να μην ξανακλείσει ό,τι ανοίγει ή αν είναι ανοικτό το ενδεχόμενο νέου lockdown το φθινόπωρο ή το χειμώνα, είπε πως ο στόχος είναι απόλυτα εφικτός και εξαρτάται από όλους μας.
«Πιστεύω ότι θα φτάσουμε στο στόχο μας. Έχω εμπιστοσύνη την κρίση των Ελλήνων πολιτών. Καταλαβαίνω τους ανθρώπους που εξέφρασαν αρχικό ενδοιασμό για το εμβόλιο. Τους ζητώ να δουν τα στατιστικά στοιχεία, να δουν ότι το εμβόλιο είναι ασφαλές και αποτελεσματικό», συμπλήρωσε.
Είπε ότι μπορεί να δεχτεί ανθρώπους που είναι ιδεολογικά αρνητές σημειώνοντας πως δεν είναι πάρα πολλοί. «Έχω μεγάλη δυσκολία με εκείνους που θεωρούν ότι θα μπορούσαν να εμβολιαστούν αλλά περιμένουν να κάνουν οι άλλοι το εμβόλιο. Είναι συμπεριφορά που δεν θέτει σε κίνδυνο μόνο το κοινωνικό σύνολο αλλά πρώτα τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Αυτή τη στιγμή υπάρχει επιλογή και ο καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη απέναντι στον εαυτό του και την οικογένειά του», πρόσθεσε.
Σημείωσε επίσης ότι θα εξακολουθούμε να έχουμε «διαρκή επιτήρηση για να εντοπίσουμε τοπικές εξάρσεις και να τις ελέγξουμε» και επανάλαβε ότι απέναντι στη μετάλλαξη Δ ή την οποιαδήποτε μετάλλαξη υπάρχει μία απάντηση και είναι ο εμβολιασμός.
Σε άλλο σημείο της συνέντευξης τόνισε πως δεν εκτιμά ότι υπάρχει πιθανότητα να μπουν επιπλέον περιορισμοί στις εσωτερικές μετακινήσεις και σημείωσε: «Έχουμε όλοι συμφωνήσει στο “πράσινο” πιστοποιητικό και τονίζω ότι όσο αυξάνονται οι ρυθμοί του εμβολιασμού παντού, σε όλη την Ευρώπη, τόσο πιο ασφαλείς θα αισθανόμαστε όλοι».
Για το προσφυγικό ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε αν η Αθήνα εξετάζει το ενδεχόμενο να μπλοκάρει τη χρηματοδότηση της Τουρκίας αν η γειτονική χώρα δεν δεχτεί πίσω τους ανθρώπους των οποίων οι αιτήσεις ασύλου έχουν απορριφθεί τελεσίδικα.
Ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε ότι μπορούμε στο προσφυγικό να συνεργαστούμε με την Τουρκία σε πνεύμα καλής θέλησης καθώς έχουμε κοινά συμφέροντα και πως οι προϋποθέσεις για την απελευθέρωση αυτών των πόρων για την Τουρκία είναι συγκεκριμένες. Είπε ότι υπάρχει συνολικό πλαίσιο και χρηματοδότηση που ξεπερνά τα 3 δις, χρήματα τα οποία δεν δίνει κανείς χωρίς να έχει συγκεκριμένο πλαίσιο.
Για το κυπριακό και ενόψει της επίσκεψης του Ταγίπ Ερντογάν στα Βαρώσια, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι σχετική παράγραφος 19 καλύπτει πλήρως τις ανησυχίες της Ελλάδας και της κυπριακής πλευράς και ξεκαθαρίζει το πλαίσιο για μια λύση.
«Ενημέρωσα και τους ομολόγους μου για τη συνάντηση που είχα με τον κ. Ερντογάν στα πλαίσια της τακτικής ενημέρωσης για τα ζητήματα που αφορούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στο ζήτημα που αφορά την Κύπρο έχω εκφράσει με σαφέστατο τρόπο, το έκανα και στη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν, τον έντονο προβληματισμό μου για οποιαδήποτε εκδήλωση στην Κύπρο με αφορμή την τραγική επέτειο της εισβολής της 20ης Ιουλίου. Έχει καταστεί απολύτως σαφές ότι ένταση είτε με την Ελλάδα είτε με την Κύπρο θα έχει επιπτώσεις στις ευρωτουρκικές σχέσεις. Όταν η Τουρκία παραπονιέται για τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου θα πρέπει να καταλάβει ότι η Ελλάδα και η Κύπρος ανήκουν στην ευρωπαϊκή οικογένεια και οι εταίροι μας θα μας στηρίξουν. Οι διαφορές μας έχουν και ευρωπαϊκή διάσταση την οποία η Τουρκία έχει δυσκολία να αντιληφθεί», υπογράμμισε.
Και τόνισε: «Η Ευρώπη δια των 27 κρατών μελών και δια των θεσμικών της οργάνων στέλνει ένα πολύ ξεκάθαρο μήνυμα στην Τουρκία η οποία πιστεύω ότι θα διαλέξει τελικά το σωστό δρόμο της αποκλιμάκωσης έτσι ώστε να μπορέσουμε να χτίσουμε σταδιακά εμπιστοσύνη και μια πιο θετική ατζέντα».
Ερωτηθείς αν συναντήθηκε με τον κ. Τατάρ είπε ότι διασταυρώθηκαν στο πρωϊνό του ξενοδοχείο και μίλησαν για δύο λεπτά. «Του επανέλαβα την πάγια θέση μας ότι με τη λύση των δύο κρατών δεν πρόκειται να πάμε πουθενά. Και ότι είναι μια λύση η οποία απορρίπτεται – όχι μόνο γιατί αντιβαίνει στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ – και γιατί είναι παντελώς ασύμβατη με το ευρωπαϊκό κεκτημένο. Άρα στην Ευρώπη, στις Βρυξέλλες, ο κ. Τατάρ δεν πρέπει να μιλάει για δύο κράτη γιατί κανείς δεν θα τον ακούσει. Η συζήτηση σταματάει εν τη γενέσει της», συμπλήρωσε.
Τέλος σε ό,τι αφορά την πρώτη εκταμίευση των πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης είπε ότι η εντύπωσή του είναι πως θα γίνει εντός Αυγούστου και πως θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα με την οποία θα εγκριθούν τα υπόλοιπα σχέδια.
