Η παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αμερικής Ελπιδοφόρου στα εγκαίνια του “Σπιτιού της Τουρκίας” στη Νέα Υόρκη από τον Τούρκο Πρόεδρο και η αναπόφευκτη συνάντησή του με τον ηγέτη του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, όχι μόνο στην ομογένεια αλλά και από τις κυβερνήσεις Ελλάδας και Κύπρου. Οι εξελίξεις αυτές έδωσαν την αφορμή στην τουρκική πλευρά και ειδικότερα στον κ. Τατάρ να κατηγορήσει Ελλάδα και Κύπρο για «ενέργειες με πολιτικό κίνητρο που δείχνουν το επίπεδο του φανατισμού και της μισαλλοδοξίας της ελληνικής και της ελληνοκυπριακής πλευράς».
Το ιστορικό λίγο πολύ γνωστό. Μετά τα εγκαίνια του “Σπιτιού της Τουρκίας”, ο Κύπριος πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης και ο Έλληνας πρωθυπουργός σαστισμένοι από αυτή την εξέλιξη, ανακοίνωσαν ότι δεν θα συναντηθούν μαζί με τον κ. Ελπιδοφόρο κατά την παραμονή τους στην Νέα Υόρκη, όπου βρίσκονται στο πλαίσιο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ο Αρχιεπίσκοπος βρίσκεται σε δύσκολη θέση και κύκλοι της Αρχιεπισκοπής προσπαθούν να υποβαθμίσουν αρχικά το ζήτημα, λέγοντας πως ο Αρχιεπίσκοπος δεν γνώριζε για την παρουσία του Τατάρ. Η εξήγηση αυτή δεν αρκεί για να αποφορτίσει το δυσάρεστο κλίμα, ούτε οι διευκρινίσεις από συνομιλητές του κ. Ελπιδοφόρου που εξηγούσαν πως ο «Αρχιεπίσκοπος συνομιλεί και θα συνομιλεί με αξιωματούχους της Τουρκίας». Και συμπληρώνουν ότι «σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η συμμετοχή του Αρχιεπισκόπου στην τουρκική εκδήλωση».
Χρειάστηκε ο Αρχιεπίσκοπος να εκφράσει τη λύπη του για την «οδύνη που άθελά του προκάλεσε σε Κύπριους και Ελληνοαμερικανούς».
Αυτό ήταν αρκετό για αναθεωρήσει ο πρωθυπουργός κ. Μητσοτάκης και να ανακοινώσει μέσω του εκπροσώπου του, ότι η συνάντηση με τον κ. Ελπιδοφόρο θα πραγματοποιηθεί τελικά.
Ωστόσο, η δήλωση του Αρχιεπισκόπου εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις ιδίως στο σημείο που αναφέρεται στο Κυπριακό.
«Ως έλληνας της Κωνσταντινούπολης έχω βιώσει εγώ και η οικογένειά μου τις φοβερές συνέπειες του ξεριζωμού από τις πατρογονικές μας εστίες, όπως πλήθος συμπατριωτών μου, αλλά και των Ιμβρίων και των Τενεδίων, λόγω μιάς ακόμα έξαρσης του κυπριακού ζητήματος τη δεκαετία του 70.»
Κύκλοι της ομογένειας αλλά και Κύπριοι σχολιάζουν πως δεν επρόκειτο για «έξαρση του κυπριακού ζητήματος» αλλά για τουρκική εισβολή και κατοχή.
Ο κ. Ελπιδοφόρος, συνεχίζουν, χρησιμοποιεί διπλωματική γλώσσα και δεν αναφέρει πουθενά τη λέξη Τουρκία, ως τον ηθικό αυτουργό αυτής της καταστροφής.
Υποστηρικτές του, από την άλλη λένει πως αυτό είναι λογικό εάν αναλογιστεί κανείς πως ο Αρχιεπίσκοπος Ελπιδοφόρος είναι Τούρκος πολίτης. Επίσης υπογραμμίζουν πως οι πιέσεις που δέχεται το Πατριαρχείο είναι τεράστιες, θυμίζοντας πως πριν από λίγα μόνο χρόνια ο Ερντογάν απειλούσε πως θα έδιωχνε το Οικουμενικό Πατριαρχείο από την Κωνσταντινούπολη.
Όπως και να έχει έπειτα από τη διάσταση που έλαβαν αυτές τις εξελίξεις, Ελλάδα και Κύπρος φαίνεται να έχουν ζημιωθεί.
Εν αντιθέσει με την παρουσία του Ερντογάν, ο οποίος αν και δεν κατάφερε να συναντήσει τον Αμερικανό Πρόεδρο, όπως ήλπιζε, είχε μια ιδιαίτερα επιτυχημένη παρουσία στη Νέα Υόρκη με τα εγκαίνια του ουρανοξύστη ακριβώς δίπλα στον ΟΗΕ και τα ευμενή, εάν όχι κολακευτικά σχόλια του Γ.Γ του ΟΗΕ κ. Αντόνιο Γκουτέρες στο πρόσωπο του.
Παράλληλα ο κ. Ερντογάν στην ομιλία του εξέφρασε τις θέσεις του σχετικά με το Κυπριακό επιμένοντας στη νομιμοποίηση του ψευδοκράτους και στη λύση δύο κρατών στην Κύπρο και διατύπωσε τη δυσφορία του γιατί ο Τατάρ δεν μπορεί να μιλήσει στην εδρα του ΟΗΕ, όπως ακριβώς θα κάνει και ο κ. Αναστασιάδης, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως για να υπάρξει καλή γειτονία στην ανατολική Μεσόγειο θα πρέπει «εγκαταλειφθεί η αντίληψη η οποία αγνοεί ότι η Τουρκία, έχει τη μεγαλύτερη ακτή στην ανατολική Μεσόγειο».
Παράλληλα, ο Τατάρ που φάνηκε αναβαθμισμένος έπειτα από την υποστήριξη του Ερντογάν και με αφορμή το περιστατικό με τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής, αλλά και έπειτα από την ανακοίνωση του Τούρκου ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ότι στο «Σπίτι της Τουρκίας» θα υπάρχει και γραφείο της αντιπροσωπείας του ψευδοκράτους, σημείωσε σε δηλώσεις του, ότι «σε μια περίοδο που γίνεται προσπάθεια για μια συμφωνία στην Κύπρο, είναι φανερό ότι τέτοιες συμπεριφορές, που θα εμβαθύνουν τη δυσπιστία μεταξύ των δύο λαών, θα βλάψουν αυτές τις προσπάθειες». Ο Ερσίν Τατάρ κατέληξε λέγοντας, ότι αυτού του είδους οι συμπεριφορές είναι καταδικαστέες και αναμένει από τη διεθνή κοινότητα να εξαγάγει τα απαραίτητα συμπεράσματα.
Είναι γεγονός η Τουρκία όσον αφορά την εξωτερική πολιτική εμφανίζει ένα αρραγές μέτωπο με σύμπνοια στο εσωτερικό της χώρας, κάτι που αντικατοπτρίζεται και σε διεθνή φόρα.
Την ίδια ώρα η Ελλάδα φαίνεται να υποφέρει από τη χρόνια κακοδαιμονία της κομματικοποίησης της εξωτερικής πολιτικής, αν και γνωρίζει πως όλα αυτά καταγράφονται τόσο από αντιπάλους όσο και από συμμάχους.
Του Δημοσθένη Γκαβέα
