Πόσο εύκολο είναι ένας νέος να επιλέξει να ζήσει σε μια ορεινή περιοχή ή σε νησί; Η απάντηση δεν είναι προφανής, και το ξέρουν όσοι βλέπουν τη ζωή σε αυτές τις περιοχές πίσω από τη θερινή τουριστική βιτρίνα τους. Εκπαιδευτικοί και γιατροί γνωρίζουν ότι τους περιμένει προσγείωση σε δύσκολο τρόπο ζωής όταν τοποθετούνται σε αυτές τις περιοχές. Χαρακτηριστικό είναι το άγχος των εκπαιδευτικών να βρουν στέγη σε κάποιο νησί των Κυκλάδων μετά την τοποθέτησή τους τούτες τις ημέρες. Ενα πακέτο μέτρων –κυρίως οικονομικών– μπορεί να προσφέρει ανακούφιση, ωστόσο η κυβέρνηση εξετάζει ένα πλαίσιο μέτρων με ευρύτερη στόχευση: η συνδρομή όχι μόνο στους δημοσίους υπαλλήλους –εκπαιδευτικούς, γιατρούς, Σώματα Ασφαλείας– να δημιουργήσει το πλαίσιο ώστε να περιορισθεί και η φυγή των ντόπιων προς τα αστικά κέντρα και να στηριχθεί η περιφέρεια.
Η προεδρία της κυβέρνησης εκπόνησε πακέτο κινήτρων, οι δημοσιονομικές επιπτώσεις του οποίου αναμένεται να αξιολογηθούν από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Τα κίνητρα για τους εκπαιδευτικούς και τους υγειονομικούς, οι οποίοι καλούνται να σηκώσουν το μεγαλύτερο βάρος λόγω της σημασίας του λειτουργήματός τους, κινούνται με στόχο την οικονομική τους υποστήριξη, τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και εργασίας και την ενίσχυση του επαγγελματικού προφίλ τους. Ενδεικτικά, για τους εκπαιδευτικούς εξετάζονται η δυνατότητα για μικρότερο υποχρεωτικό ωράριο, η χορήγηση χρηματικού επιδόματος και κουπονιών για στέγαση, διατροφή, θέρμανση, μετακίνηση, η απόδοση φορολογικών ελαφρύνσεων, η μείωση ασφαλιστικών εισφορών, η δωρεάν παρακολούθηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων και η ελεύθερη πρόσβαση σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες. Για το προσωπικό υγείας –γιατρούς και νοσηλευτές– μελετώνται, μεταξύ άλλων, εξ αποστάσεως εφημερίες, ταχύτερη μισθολογική εξέλιξη, φορολογικές ελαφρύνσεις και μικρότερες ασφαλιστικές εισφορές, μοριοδότηση των παιδιών τους για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
Ευελιξία στο ωράριο, αυξημένη μοριοδότηση και επιδόματα
Ευρεία γκάμα έχουν τα μέτρα που σχεδιάζει η κυβέρνηση για την ενίσχυση των εκπαιδευτικών που θα εγκατασταθούν σε κάποια «δύσκολη» περιοχή. Ενδεικτικά, στον σχεδιασμό υπάρχουν και οικονομικά κίνητρα για τους εκπαιδευτικούς αλλά και μέτρα που θα βοηθήσουν τον εκπαιδευτικό να κάνει καλύτερα τη δουλειά του και να βελτιώνεται επαγγελματικά, καθώς και δυνατότητα για μικρότερο ωράριο από το υποχρεωτικό εβδομαδιαίως. Ετσι, μελετώνται:
• Αναβάθμιση του ρόλου του σχολείου για την τοπική κοινωνία, ώστε ο εκπαιδευτικός που θα τοποθετείται εκεί να νιώθει ότι εργάζεται σε έναν πυρήνα δημιουργικότητας. Σε αυτό θα μπορούσε να συμβάλει η χρήση σχολείων σε δυσπρόσιτες περιοχές και ως κέντρων ψηφιακού εξοπλισμού, συμβουλευτικής ψυχολογίας, πολιτιστικών θεμάτων.
• Αξιοποίηση της αξιολόγησης των σχολείων και των εκπαιδευτικών, ώστε να ενθαρρυνθούν οι καλύτεροι εκπαιδευτικοί να μετακινηθούν προς τις πιο δύσκολες περιοχές.
• Αξιοποίηση των εφαρμογών τηλεκπαίδευσης για έρευνα και εξ αποστάσεως συνδρομή από άλλους εκπαιδευτικούς και άλλους επιστήμονες.
• Μεγαλύτερη ευελιξία στην κάλυψη του ωραρίου των εκπαιδευτικών που υπηρετούν σε απομακρυσμένες ορεινές και νησιωτικές περιοχές όσον αφορά τις αναθέσεις μαθημάτων.
• Δυνατότητα για μικρή παρέκκλιση στη συμπλήρωση ωραρίου των εκπαιδευτικών όταν δεν υπάρχει κοντινή σχολική μονάδα για συμπλήρωση ωραρίου. Να σημειωθεί ότι οι πρωτοδιόριστοι δάσκαλοι πρέπει να διδάσκουν 24 ώρες εβδομαδιαίως και οι καθηγητές, 23.
• Να επιτρέπεται η ανάθεση διοικητικού έργου για συμπλήρωση υποχρεωτικού ωραρίου σε αναπληρωτές, όταν υπολείπονται κάποιες ώρες από αυτές που προβλέπει η σύμβασή τους.
• Εκδοση ειδικής πρόσκλησης για κάλυψη των συγκεκριμένων θέσεων με πρόβλεψη αυξημένων μορίων για την εντοπιότητα.
• Θέσπιση συγκεκριμένου χρηματικού επιδόματος ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες κάθε περιοχής.
• Χορήγηση εφάπαξ ποσού αρχικής εγκατάστασης ή χορήγηση κουπονιών για στέγαση, διατροφή, θέρμανση, μετακίνηση.
• Μόνιμα μειωμένο εισιτήριο στα μέσα μεταφοράς (λεωφορείο, τρένο, πλοίο, αεροπλάνο) για το χρονικό διάστημα υπηρέτησης του υπαλλήλου σε συγκεκριμένες περιοχές.
• Παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων και μείωση ασφαλιστικών εισφορών.
• Παροχή μέσω voucher για αγορά ψηφιακού εξοπλισμού (υπολογιστές, κάμερα, μικρόφωνο, τάμπλετ κ.λπ.).
• Ενίσχυση της κινητοποίησης/υποστήριξης από πλευράς των φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης για την εξασφάλιση στέγης και την προσέλκυση υλικών πόρων από τους τοπικούς επαγγελματίες.
• Δωρεάν παρακολούθηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων του ΕΑΠ, εξ αποστάσεως προγραμμάτων διά βίου εκπαίδευσης και παροχή δωρεάν και ελεύθερης πρόσβασης σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων.
• Προγράμματα προσέλκυσης ντόπιων για σπουδές σε παιδαγωγικές σχολές.
• Κατά προτεραιότητα (ή κατ’ εξαίρεση) συμμετοχή σε επιμορφωτικά προγράμματα.
• Βελτίωση δυνατοτήτων παρακολούθησης συνεδρίων/ημερίδων και συνεχιζόμενης εκπαίδευσης γενικότερα.
• Παροχή προγραμμάτων ΕΣΠΑ για νέους εκπαιδευτικούς και την απόκτηση διδακτικής εμπειρίας.
Φοροελαφρύνσεις, εφημερίες εξ αποστάσεως
Στο πακέτο που μελετά η κυβέρνηση για τη χορήγηση κινήτρων στους υγειονομικούς που θα τοποθετηθούν σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές περιλαμβάνονται τα εξής:
• Αξιοποίηση εφαρμογών τηλεϊατρικής για ανταλλαγή έγκυρης πληροφορίας, έρευνα και εκτίμηση, συνεχής εκπαίδευση, εξ αποστάσεως συνδρομή στη διάγνωση και την αντιμετώπιση επειγόντων περιστατικών.
• Θέσπιση συστήματος εξ αποστάσεως εφημεριών για τη λειτουργία των μονάδων υγείας στις νησιωτικές περιοχές (ανά ειδικότητα).
• Αξιοποίηση πλωτών μέσων και του ιατρικού προσωπικού των Ενόπλων Δυνάμεων – Προκήρυξη των θέσεων κατά ζεύγη.
• Δυνατότητα για τους γιατρούς που υπηρετούν σε νησιωτικές περιοχές να λαμβάνουν τις προβλεπόμενες άδειες και η θέση τους να καλύπτεται για το διάστημα της απουσίας τους από γιατρούς με σχετικές ολιγοήμερες συμβάσεις (ή ιδιώτες της περιοχής) με ανάπτυξη διαδικτυακής πλατφόρμας για την οργάνωση της πληροφόρησης και της κάλυψης των κενών.
• Ευχερέστερη επαγγελματική εξέλιξη στο σύστημα υγείας.
• Δυνατότητα επιλογής όχι μόνο γεωγραφικής θέσης (πόλης) αλλά και νοσοκομείου έπειτα από τη λήξη της σύμβασης εργασίας στη νησιωτική περιοχή.
• Αξιοποίηση των παραιτηθέντων από το ΕΣΥ γιατρών.
• Αυξημένες αρμοδιότητες για τους νοσηλευτές των νησιωτικών περιοχών.
• Ενίσχυση του μηνιαίου οικονομικού επιδόματος.
• Ταχύτερη μισθολογική εξέλιξη.
• Χορήγηση εφάπαξ ποσού αρχικής εγκατάστασης, παροχή στεγαστικού επιδόματος, δωρεάν κατοικίας, χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων, μειωμένων ή και δωρεάν ταξιδιωτικών εισιτηρίων.
• Παροχή φορολογικών ελαφρύνσεων και μείωση ασφαλιστικών εισφορών.
• Δυνατότητα συν-υπηρέτησης με τον/τη σύζυγο (ή άλλον συγγενή α΄ βαθμού).
• Ενίσχυση της κινητοποίησης/υποστήριξης από πλευράς τοπικής αυτοδιοίκησης για την εξασφάλιση στέγης και την προσέλκυση υλικών πόρων από τους τοπικούς επαγγελματίες.
• Συμμετοχή των παιδιών των γιατρών (και λοιπών επαγγελματιών υγείας) σε σύστημα Πανελλαδικών Εξετάσεων ανάλογο με αυτό των ομογενών της Κύπρου ή μοριοδότηση των παιδιών για τις Πανελλαδικές Εξετάσεις.
• Εκπαίδευση των γιατρών στην Επειγοντολογία.
• Δωρεάν παρακολούθηση μεταπτυχιακών προγραμμάτων εξ αποστάσεως και δωρεάν και ελεύθερη πρόσβαση σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες και βάσεις δεδομένων.
• Πρακτική άσκηση φοιτητών.
• Παροχή προγραμμάτων ΕΣΠΑ για νέους επικουρικούς γιατρούς και απόκτηση κλινικής εμπειρίας.
400 ευρώ ενοίκιο στη Μύκονο, με τις οικογένειες να «τσοντάρουν»
Η Γιούλη κατάγεται από την Καρδίτσα και προσελήφθη ως αναπληρώτρια νηπιαγωγός για τη σχολική χρονιά που μόλις άρχισε την 1η Σεπτεμβρίου. Σήμερα η 30χρονη εκπαιδευτικός θα φιλοξενηθεί σε συγγενή της στην Αθήνα και αύριο το πρωί θα πάρει το πλοίο της γραμμής για Κυκλάδες. Για πού; «Για Μύκονο λένε οι πιθανότητες πως έχω τοποθετηθεί». Στις Κυκλάδες προσελήφθησαν 17 νηπιαγωγοί και με βάση τη μοριοδότησή τους τη Μύκονο επιλέγουν εκείνοι με τη χαμηλότερη μοριοδότηση, αφού δεν υπάρχουν σπίτια. «Πρόκειται για μια ταλαιπωρία να βρεις σπίτι. Αυτά έχει η πρόσληψη σε ένα τέτοιο νησί», προσθέτει η Γιούλη, η οποία θα αμείβεται με περίπου 1.000 ευρώ τον μήνα (με δεδομένο ότι έχει και μεταπτυχιακό τίτλο). Μια έρευνα αγοράς στα σπίτια του νησιού δείχνει ότι τα ενοίκια κυμαίνονται στα 400 ευρώ. Καθώς το πρόβλημα με την απουσία στέγης σε τουριστικά νησιά είναι γνωστό, ο δήμος, όπως και άλλοι (π.χ. Σαντορίνη, Υδρα), έχει φροντίσει για προσωρινά καταλύματα, αλλά και πάλι οι εκπαιδευτικοί είναι μετέωροι.
Σύμφωνα με τις διαδικασίες, οι αναπληρωτές εκπαιδευτικοί πρέπει να βρίσκονται στις θέσεις τους έως τη Δευτέρα. «Είναι απίστευτο αυτό που βιώνουν αυτοί οι άνθρωποι. Κάθε χρόνο φορτώνουν στο αμάξι κουζινικά, παπλώματα, ρούχα καλοκαιρινά και χειμωνιάτικα, και ταξιδεύουν σε όποια απομακρυσμένη περιοχή τους τύχει», παρατηρεί στην «Κ» ο γραμματέας της Διδασκαλικής Ομοσπονδίας Ελλάδος (ΔΟΕ) κ. Σταύρος Πετράκης, ρωτώντας εάν θα μπορούσε να δοθεί μεγαλύτερο χρονικό περιθώριο στους εκπαιδευτικούς. «Οι οικογένειες των αναπληρωτών “τσοντάρουν” για να τα βγάλουν πέρα», λέει ο κ. Πετράκης, ενώ κάποιοι αρνούνται να δηλώσουν τουριστικές περιοχές.
Τα περισσότερα κενά εκπαιδευτικών τα οποία καλύπτονται με αναπληρωτές –φέτος υπολογίζονται περί τις 35.000– είναι σε Κρήτη και Κυκλάδες, ενώ στην ηπειρωτική χώρα σε Λακωνία, Αττική και Εύβοια. Χθες, μάλιστα, το διοικητικό συμβούλιο της ΔΟΕ είχε συνάντηση με την υπ. Παιδείας Νίκη Κεραμέως, όπου ετέθη το θέμα του υψηλού κόστους ζωής, σε τουριστικά νησιά και ακριτικές περιοχές.
«To να υπηρετεί ένας εκπαιδευτικός στον νομό της Δωδεκανήσου είναι τιμή και ευθύνη ταυτόχρονα. Τιμή να μαθαίνει γράμματα στα παιδιά σε μια ακριτική περιοχή, και ευθύνη να διατηρήσει μέσα από δράσεις και εορτές υψηλό το εθνικό φρόνημα. Οι κάτοικοι σε κάνουν από την πρώτη στιγμή να νιώθεις “σαν το σπίτι σου”. Ενας εκπαιδευτικός όμως βιώνει και αρκετές δυσκολίες όταν υπηρετεί σε αυτά τα νησιά. Τα νησιά των Δωδεκανήσων αποτελούν έναν κορυφαίο ταξιδιωτικό προορισμό με συνέπεια η εύρεση στέγης να καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολη, ειδικά τον μήνα Σεπτέμβριο. Τα προϊόντα, τα οποία φθάνουν με δυσκολία στα νησιά, είναι αρκετά πιο ακριβά από αυτά της ηπειρωτικής χώρας και κάνουν τον εκπαιδευτικό να στενάζει, παρατηρεί στην «Κ» ο 33χρονος δάσκαλος κ. Φάνης Βουγάς.
Και τονίζει: «Η πολιτεία οφείλει άμεσα να δημιουργήσει ένα σχέδιο ώστε οι εκπαιδευτικοί των νησιωτικών περιοχών να μη νιώθουν δημόσιοι υπάλληλοι δεύτερης κατηγορίας. Δημιουργώντας σε συνεργασία με τους δήμους υποδομές για τη στέγαση των εκπαιδευτικών, δίνοντας σε αυτούς ένα ισχυρό επίδομα νησιωτικότητας, μειώνοντας πάσο το κόστος των μετακινήσεων και δίνοντας αυξημένη μοριοδότηση στις σχολικές μονάδες, η πολιτεία θα δείξει έμπρακτα ότι σέβεται τους εκπαιδευτικούς της πατρίδας μας που επιλέγουν να στελεχώσουν τις σχολικές μονάδες σε νησιωτικές και ακριτικές περιοχές».
