Αντιδράσεις έχει προκαλέσει στην τοπική κοινωνία των Καλαβρύτων η ταινία του Νικόλα Δημητρόπουλου “Καλάβρυτα 1943”, η οποία αναβιώνει τη φρικιαστική σφαγή των Ναζί της Μαύρης Δευτέρας, 13 Δεκεμβρίου του 1943.
Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα «Πελοπόννησος», τοπικοί φορείς και απόγονοι θυμάτων του Ολοκαυτώματος, καταγγέλλουν τους υπευθύνους της ταινίας, για παραχάραξη των ιστορικών γεγονότων και αναβίωση μύθων που εξυπηρετούν αλλότριους σκοπούς.
Μάλιστα, η Ένωση Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος προαναγγέλλει, μέσω της εφημερίδας, μηνύσεις σε βάρος των υπευθύνων της ταινίας «Καλάβρυτα 1943», στην οποία συμπαραγωγός είναι η ΕΡΤ και πρωταγωνιστής ο σπουδαίος Σουηδός ηθοποιός, Μαξ φον Σίντοφ.
Και όλα αυτά, χωρίς καν η ταινία να έχει προβληθεί στους κινηματογράφους, αφού η πρεμιέρα της έχει ορισθεί για τις 11 Νοεμβρίου. Αρκούσε όμως η προβολή του δίλεπτου διαφημιστικού του φιλμ, για να εγερθούν οι πρώτες αντιδράσεις και μάλιστα σφοδρές εκ μέρους των κατοίκων. Θρυαλλίδα για την αγανάκτηση των Καλαβρυτινών, στάθηκε μία σκηνή 5 δευτερολέπτων στον προπομπό του φιλμ: Πρόκειται για την αναβίωση του μύθου, περί του δήθεν «καλού» Αυστριακού Ναζί, που με δική του πρωτοβουλία και παρακούοντας τις εντολές των ανωτέρω του, ανοίγει τάχα την πόρτα του ήδη πυρπολημένου Δημοτικού Σχολείου, για να «σώσει» τα γυναικόπαιδα.
Η ιστορία του “καλού” Ναζί αποτελεί ένα προκλητικό μύθευμα, το οποίο έχει διαψευστεί από όλους τους αυτόπτες μάρτυρες – εγκλείστους του Σχολείου και επίσημα από το Δημοτικό Συμβούλιο των Καλαβρύτων, αλλά παρ’ όλα αυτά -άγνωστο για ποιους λόγους- οι υπεύθυνοι της ταινίας, συμπεριέλαβαν στην ιστορία.
Όπως αποκαλύπτει στην «Πελοπόννησο» ο Χαρίλαος Ερμείδης, Πρόεδρος της Ένωσης Θυμάτων Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος και πρ. Αντιδήμαρχος Καλαβρύτων, τόσο ο ίδιος όσο και άλλοι Καλαβρυτινοί, είχαν επισημάνει αυτό το στοιχείο στους υπευθύνους της ταινίας πριν από 2.5 περίπου χρόνια, όταν είχαν φθάσει στα Καλάβρυτα προκειμένου να μάθουν τα πραγματικά περιστατικά της θηριωδίας. Μάλιστα, όπως υποστηρίζει ο Πρόεδρος, οι υπεύθυνοι είχαν υποσχεθεί να μην το συμπεριλάβουν στην ταινία.
Επιπλέον η Ένωση, μέσω επίσημου εγγράφου που τους είχε αποστείλει τότε, τους είχε προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση που η ταινία, με καθ’ οιονδήποτε τρόπο, δεν σεβαστεί την μνήμη των θυμάτων και των απογόνων τους, τότε θα κινούνταν δικαστικά εναντίον τους.
Τώρα ο κ. Ερμείδης, διαμηνύει ότι εφόσον πράγματι στην ταινία περιλαμβάνεται αυτός ο μύθος, ή και οποιαδήποτε άλλη ιστορική παραχάραξη, η Ένωση, πιθανότατα και με άλλους Φορείς, θα ακολουθήσουν τη νομική οδό.
Επιχείρηση “Καλάβρυτα”: 78 χρόνια μετά
Στις 13 Δεκεμβρίου 1943 διεπράχθη το μεγαλύτερο έγκλημα πολέμου της περιόδου της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα – Η επιχείρηση “Καλάβρυτα” (“Unternehmen Kalavryta”) γράφτηκε με αίμα στο βιβλίο της ιστορίας.
Μέχρι σήμερα γίνονται τελετές μνήμης για το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, κάθε 13η του Δεκέμβρη. Έως τότε ουδείς στολίζει για τα Χριστούγεννα, σε μαγαζιά ή σπίτια και μέσω ειδικών τελετών που γίνονται στη μνήμη των θυμάτων, ακούγονται όλα των ανδρών που σκότωσαν οι Ναζί.
Τον Οκτώβρη του 1943 ένα γερμανικό απόσπασμα προσπάθησε να πλησιάσει τα Καλάβρυτα. Έπεσε σε ενέδρα ανταρτών του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού. Ήταν μεγάλη νίκη για τους αντάρτες (σε αυτή που ιστορικά πια, αναφέρεται ως “Μάχη της Κερπινής” και έγινε στις 20/10). Σκοτώθηκαν 78 Γερμανοί. Αυτοκτόνησε ο επικεφαλής αξιωματικός των Γερμανών. Οι όμηροι μεταφέρθηκαν στα Καλάβρυτα. Ο κόσμος ήταν ενθουσιασμένος για την πρώτη ήττα των έως τότε αήττητων Γερμανών.
Τότε ο Γερμανός διοικητής του Αιγίου πήγε στο Δεσπότη για να του ζητήσει να μεσολαβήσει, ώστε να απολύσουν οι αντάρτες τους αιχμαλώτους. Έγιναν διαπραγματεύσεις. Οι αντάρτες είπαν θα τους απολύσουμε, αν κάνετε το ίδιο με δικούς μας ανθρώπους από τις φυλακές. Η απάντηση ήταν “αυτοί που έχουμε εμείς, είναι κομμουνιστές”.
Δεν κατάφεραν να συνεννοηθούν και άρχισε για τους Γερμανούς η οργάνωση της “Unternehmen Kalavryta”. Ο στόχος ήταν η περικύκλωση των ανταρτών στα ορεινά των Καλαβρύτων και η εξόντωση τους. Την επιχείρηση την ανέλαβαν μονάδες της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών, που είχε έδρα στην Πελοπόννησο. Η εντολή ήταν να μη δείξουν οίκτο, σε αυτούς που ‘χαν σκοτώσει 77 Γερμανούς στρατιώτες -αδιαφορώντας για το αν είναι άοπλοι.
Η εκκίνηση δόθηκε στις 4/12, με τις γερμανικές δυνάμεις να συρρέουν στην ευρύτερη περιοχή. Από όπου περνούσαν άφηναν πίσω τους συντρίμμια και νεκρούς. Έφτασαν στα Καλάβρυτα στις 9/12, περικυκλώνοντας τα. Στην πρώτη επικοινωνία με τους κατοίκους, έλεγαν πως το μόνο τους ενδιαφέρον ήταν οι αντάρτες, των οποίων τα σπίτια έκαψαν -για αρχή.
Τα ξημερώματα της 13ης του Δεκέμβρη ήχησαν οι καμπάνες. Οι κάτοικοι να αναγκάζονται από τους Γερμανούς κατακτητές, να συγκεντρωθούν στην πλατεία του χωριού. Μαζί τους μπορούσαν να έχουν μόνο μια κουβέρτα και ένα κομμάτι ψωμί. Οδηγήθηκαν στο σχολείο, όπου χωρίστηκαν σε άνδρες (άνω των 13 χρόνων) και γυναίκες. Οι γυναίκες έμειναν στο σχολείο.
Οι άνδρες μεταφέρθηκαν στη “Ράχη του Καπή” (πάνω από τα Καλάβρυτα). Στις 14.32 μια φωτοβολίδα “έφυγε” από το κέντρο των Καλαβρύτων. Ήταν η ειδοποίηση του ταγματάρχη Χανς Εμπερσμπέργκερ στον επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος, Βίλιμπαντ Ακαμπχούμπερ για να αρχίσει τις εκτελέσεις. Ακούστηκε το πρώτο από τα τρία μυδραλιοβόλα που σκότωσαν 677 ανθρώπους. Διεσώθησαν 13 που ‘χαν κρυφτεί κάτω από πτώματα.
Όπως έφευγαν οι Γερμανοί, πυρπόλησαν σχεδόν όλα τα σπίτια. Ο απολογισμός της “Επιχείρησης Καλάβρυτα” ήταν πάνω από 1000 νεκροί και η καταστροφή με τη λεηλάτηση των σπιτιών.
Ουδείς εκ των υπευθύνων λογοδότησε ποτέ στη Δικαιοσύνη.
