Ἐν Κυθήροις τῇ 26ῃ Ἰουλίου 2023, Ἀριθ. Πρωτ.: 155
ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΥΓΟΥΣΤΟΥ – (ὑπ’ ἀριθ. 226/2023)
Πρός
Τόν Ἱερόν Κλῆρον καί
τόν Χριστώνυμον Λαόν
τῆς καθ΄ἡμᾶς Ἱερᾶς Μητροπόλεως
Κυθήρων καί Ἀντικυθήρων
«Σῶσον, Κύριε, τόν λαόν Σου,
καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν Σου…»
Ἄς εἶναι εὐλογημένη παρά Κυρίου τοῦ Θεοῦ ἡμῶν καί εἰρηνική κατά Θεόν ἡ ἱερά περίοδος τοῦ Δεκαπενταυγούστου.
Μέ τήν πρόοδον τοῦ Τιμίου καί Ζωοποιοῦ Σταυροῦ εἰσερχόμεθα εἰς τήν σύντομον μέν, ἀλλά καί ἁγίαν καί χαριτοφόρον περίοδον τοῦ «Δεκαπεντισμοῦ», ὅπως λέγεται ἐδῶ εἰς τά Κύθηρα, ἡ ὁποία μᾶς προετοιμάζει μέ τήν προσευχήν καί τήν νηστείαν, μέ τήν Θείαν Λατρείαν καί τήν ἐναλλαγήν τῶν Ἱερῶν Παρακλήσεων, τῆς Μικρᾶς καί τῆς Μεγάλης, πρός τήν Παναγίαν Δέσποιναν, καί κυρίως μέ τήν μετάνοιαν καί τήν πνευματικήν ἀναγέννησίν μας, διά τόν ἑορτασμόν τῆς μεγάλης Θεομητορικῆς ἑορτῆς τῆς Κοιμήσεως τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, διά τό «Πάσχα» τοῦ καλοκαιριοῦ, ὅπως τήν ἀποκαλεῖ ὁ εὐσεβής λαός.
«Σῶσον, Κύριε, τόν λαόν Σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν Σου…» ψάλλει ἡ Ἁγία μας Ὀρθόδοξος Καθολική Ἐκκλησία καί ἐπικαλεῖται τήν ἀπύθμενον θείαν ἀγάπην καί τό ἄπειρον θεῖον ἔλεος διά τά τέκνα της καί τόν φιλόχριστον Λαόν της.
Ἡ Ἐκκλησιαστική Παράδοσις μαρτυρεῖ ὅτι εἰς τά ἔνδοξα χρόνια τῆς Ρωμιοσύνης, εἰς τήν Βασιλίδα τῶν πόλεων Κωνσταντινούπολιν, τό Τίμιον Ξύλον τοῦ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ ἐλιτανεύετο ἀπό τήν 1ην Αὐγούστου, ὅτε ἑωρτάζετο ἡ Πρόοδος τοῦ Τιμίου Σταυροῦ εἰς τόν Ἱερόν Ναόν τῆς Ἁγίας Σοφίας μέχρι τήν μεγάλη ἑορτή τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἀνά τάς ἐνορίας καί Ἐκκλησίας τῆς Βασιλευούσης διά τήν ἀποτροπήν τῶν νόσων, τῶν ἐπιδημιῶν καί διαφόρων ἀσθενειῶν τοῦ καιροῦ ἐκείνου.
Τιμᾶται καί σήμερον ἡ ἁγία ἑορτή τῆς Προόδου τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἐπικαλούμεθα τήν Χάριν, τήν Εὐλογίαν καί τήν Προστασίαν Του εἰς τόν Χριστώνυμον Λαόν μας διά τήν ἀποτροπήν παντοίων νόσων, πειρασμῶν καί δοκιμασιῶν. Καί μαζί μέ τόν Ζωηφόρον Σταυρόν τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ ἡμῶν, ἑορτάζομεν καί τήν ἱεράν μνήμην τῶν ἁγίων ἑπτά (7) Μακκαβαίων Παίδων, μετά τῆς ἁγίας μητρός αὐτῶν Σολομονῆς καί τοῦ Διδασκάλου των Ἐλεαζάρου, καί τῆς ἁγίας Παρθενομάρτυρος Ἐλέσης, τῆς ἐν Κυθήροις ἀθλησάσης.
Ἡ θερμουργός Πίστις μας εἰς τήν Σταυρικήν καί ἀπολυτρωτικήν Θυσίαν τοῦ Θεανθρώπου Κυρίου μας, μαζί μέ τήν ἐγκάρδιον Λατρείαν τοῦ Ἐσταυρωμένου, ἀπό τό ἕνα μέρος, καί ἡ θεία ἀγάπη καί ἡ ζῶσα καί ζέουσα Πίστις, τόσον τῶν ἁγίων Μακκαβαίων, ὅσον καί τῆς Ἁγίας Ὁσιοπαρθενομάρτυρος Ἐλέσης, Προστάτιδος καί Ἐφόρου τῶν Κυθήρων, ἀπό τό ἄλλο, μᾶς εἶναι λίαν ἀπαραίτητες εἰς τούς δυσκόλους καί δυσχειμέρους καιρούς μας.
Ὁ πόλεμος εἰς τόν βορρᾶν μεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων λαῶν Ρωσίας καί Οὐκρανίας, ὁ ὁποῖος «καλά κρατεῖ», μέ ἀπειλήν παγκοσμίου ἐπεκτάσεως. Ὁ σκληρός καί ἀπηνής διωγμός Κληρικῶν καί πιστῶν τῆς Κανονικῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας τῆς Οὐκρανίας ὑπό τόν Μακ. Μητροπολίτην Κιέβου καί πάσης Οὐκρανίας κ.Ὀνούφριον, ἐφάμιλλος τῶν ἐπί Νέρωνος, Διοκλητιανοῦ κ.λπ. διωγμῶν τῆς πρωτοχριστιανικῆς Ἐκκλησίας, «ἡμῶν κοιμωμένων». Ἡ ἀπειλή τῆς ἐκχωρήσεως κυριαρχικῶν ἐθνικῶν δικαιωμάτων, ἀνεγνωρισμένων διεθνῶς, εἰς τήν γείτονα χώραν, μετά τήν ἐπίσημον δήλωσιν τοῦ Κυβερνήτου τῆς Χώρας μας περί ἐνδεχομένων ὑποχωρήσεων εἰς τήν διεκδίκησιν τῶν ἀπαχαράκτων δικαιωμάτων μας. Τά ἐκ τῆς παρατηρουμένης ἐσχάτως κλιματικῆς ἀλλαγῆς, λόγῳ τῆς ἐκ τῶν πυρηνικῶν καταστροφῆς τοῦ ὄζοντος τῆς ἀτμοσφαίρας, ἐπαπειλούμενα δεινά. Ἡ καταστροφή τοῦ φυσικοῦ περιβάλλοντος, λόγῳ τῶν μονίμως, σχεδόν κατ’ ἔτος, παρατηρουμένων πυρκαϊῶν εἰς ὁλόκληρον περίπου τόν Ἑλληνικόν χῶρον. Ἡ ἐπί μῆνας ἐπικρατοῦσα ξηρασία, λόγῳ ἐλλείψεως ἱκανῶν βροχοπτώσεων καί ἡ ἔλλειψις ὕδατος.
Καί εἰς τόν ἠθικόν καί πνευματικόν τομέα χωλαίνομεν. Ἐκ τοῦ ἐπισήμου Βήματος τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, καί ἐκ χειλέων τοῦ Κυβερνήτου, εἰς τάς προγραμματικάς του δηλώσεις, ἠκούσθη τό ἀνήκουστον: Ὁ λαός πλέον ὡρίμασεν καί εἶναι ἕτοιμος νά δεχθῇ καί γάμους ὁμοφυλοφίλων καί ἀσφαλῶς καί υἱοθεσίες ἀπό τά «ζεύγη» αὐτά. Ἐάν αὐτό θεωρῆται ὡς «ὡρίμανσις», τότε οἱ λέξεις χάνουν τό νόημά των.
Διά νά ἀντιληφθῶμεν τό μέγεθος τοῦ ἀτοπήματος καί τῆς ἠθικῆς διαστροφῆς θά ἀνατρέξωμεν εἰς τό βιβλίον τῆς Γενέσεως τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης (Γεν. κεφ. 6, στίχ.11-12 καί 17), ὅπου γίνεται λόγος διά τά αἴτια τοῦ κατακλυσμοῦ τῆς ἐποχῆς τοῦ Νῶε (παραθέτομεν τήν ἑρμηνείαν τῶν ὡς ἄνω στίχων) : «… Ὅλοι ὅμως οἱ ἄνθρωποι πού ζοῦσαν στή γῆ, ἦταν διεφθαρμένοι καί γεμάτοι ἀδικίες· εἶχαν ἀποστατήσει ἀπό τόν Θεό καί κυλιοῦνταν στά σαρκικά πάθη· εἶχαν βυθισθεῖ σέ μεγάλη ἀσέβεια, βιαιότητα καί ἐγκληματικότητα. Καί καθώς ὁ Θεός κοίταζε τή γῆ, εἶδε ὅτι ὅλοι οἱ ἄνθρωποι εἶχαν γίνει σαρκολάτρες· εἶχαν ἐκτραπεῖ ἀπό τόν ἅγιο δρόμο τοῦ Θεοῦ καί χωρίς διάθεσι μετανοίας βάδιζαν ἀπαρέγκλιτα στό δρόμο τῆς διαφθορᾶς… Κι ἐγώ (εἶπεν ὁ Θεός)· θά προκαλέσω ἕνα μοναδικό κατακλυσμό στήν ἱστορία τοῦ κόσμου· θά ἐξαπολύσω νερά πολλά στήν ἐπιφάνεια τῆς γῆς, γιά νά ἐξολοθρεύσω κάθε ἔμψυχο ὀργανισμό πού βρίσκεται κάτω ἀπό τόν οὐρανό· κάθε ζωντανός ὀργανισμός πού ὑπάρχει στή γῆ, θά πεθάνει. Θά τιμωρηθοῦν ὅλοι γιά τίς ἁμαρτίες τους ὅπως τούς ἀξίζει» (Ἡ Παλαιά Διαθήκη μέ σύντομη ἑρμηνεία, Τόμος Α’, Ἀδελφότης Θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», Ἀθήνα 2023).
Εἰς τό ἴδιο βιβλίο τῆς Γενέσεως (Γεν. κεφ. 18, στίχ. 20 καί 19, στίχ. 24), ὅπου διά τούς ἰδίους λόγους μεγάλης ἠθικῆς διαφθορᾶς κατέστρεψεν ὁ Θεός παραδειγματικῶς τάς πόλεις Σόδομα καί Γομόρρα, διαβάζουμε τά ἑξῆς : «Κι ἀμέσως ἀρχίζει ὁ Κύριος νά ἀποκαλύπτει στόν Ἀβραάμ ὅσα πρόκειται νά συμβοῦν, λέγοντας : «Κραυγές πολλές δυνατές καί ἀγωνιώδεις ἀνεβαίνουν στόν οὐρανό καί φθάνουν σέ μένα ἀπό τά Σόδομα καί τή Γομόρρα. Εἶναι οἱ κραυγές πού προέρχονται ἀπό τίς μεγάλες καί φρικτές ἁμαρτίες τους. Οἱ ἁμαρτίες αὐτές εἶναι τόσο μεγάλες, ὥστε δέν μπορεῖ πιά νά τίς ἀνεχθῆ ἡ μακροθυμία μου». «Μόλις ὁ Λώτ ἔφθασε ἀσφαλής στή Σηγώρ, ὁ Κύριος ἄφησε νά βρέξη θειάφι στά Σόδομα καί τά Γόμορρα καί ἔριξε φωτιά ἀπ’ τόν ουρανό· καί αὐτή ἡ μοναδική τιμωρία ἀπό τόν Θεό προῆλθε» (ἔνθ’ ἀνωτέρω).
Οἱ Σοδομητικές ἐκεῖνες ἁμαρτίες, πού ξέφρενα καί ἀδιάντροπα συντελοῦνταν τότε, τώρα φοροῦν τό «ἔνδυμα» τῆς νομιμότητος καί κανονικότητος. Γι’αὐτό καί εἶναι πιό μεγάλες καί πιό βαρειές.
Καί ἄλλα σοβαρά θέματα προβάλλουν κατ’ αὐτόν τόν καιρόν εἰς τόν ὁρίζοντα. Θά ἀρκεσθῶμεν μόνον εἰς ἕνα ἐξ αὐτῶν ἐπί τοῦ παρόντος, τό τῶν νέων ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων, οἱ ὁποῖες ἐξαγγέλλονται διά τό ἐγγύς μέλλον (Σεπτέμβριο) καί ἐμβάλλουν ἀγωνίες καί ἀνησυχίες εἰς τούς συνανθρώπους μας, τίς ὁποῖες καί μᾶς ἐκφράζουν. Ἐπειδή δέν ἔχομεν ὁριστικές καί τελικές πληροφορίες δι’ αὐτές, ἀρκούμεθα εἰς τό νά εἴπωμεν τά ἑξῆς: Ἐάν εἰς τήν τελικήν των μορφήν ἔχουν τόν ἀριθμόν τοῦ θηρίου τῆς Ἀποκαλύψεως (666) καί τό ἠλεκτρονικό φακέλωμα τότε ὁ κάθε Χριστιανός ἄς προβληματισθῇ σοβαρῶς καί ἄς τοποθετηθῇ ἐλευθέρως ἐνώπιον τῶν εὐθυνῶν του. Ἅγιοι καί διορατικοί Ἁγιορεῖται Πατέρες ἦσαν ἐπιφυλακτικοί καί ἀρνητικοί, ἐφ’ ὅσον θά ἔχουν (αἱ ἠλεκτρονικαί ταυτότητες) τά ὡς ἄνω στοιχεῖα. Χριστιανική Σύναξις εἰς τήν Βόρειον Ἑλλάδα ἦτο ἀρνητική, σέ πρόσφατη δημοσκόπησι, μέ ποσοστόν 87% διά τήν παραλαβήν των. Ἄς τό λάβουν αὐτό ὑπ’ ὄψιν οἱ ἰθύνοντες καί ἄς λάβουν μέτρα ἐπ’ αὐτοῦ διά τά περαιτέρω, ἄν θέλουν ἀληθινά νά προστατεύσουν τόν πολίτη.
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Ἔναντι ὅλων τῶν ἀνωτέρω ἐκτεθέντων, τά ὁποῖα προβάλλουν ἀπειλητικά εἰς τόν ὁρίζοντα τῆς Ἑλληνορθοδόξου Πατρίδος μας, καί ὄχι μόνον, ἄς ἀντιτάξωμεν κατά τόν παρόντα σύντομον καιρόν τοῦ Δεκαπενταυγούστου τά θεῖα ὅπλα τῆς Χριστιανικῆς μας Πίστεως καί τῆς Θείας Ἀγάπης, τῆς ἐγκάρδιας καί συνειδητῆς Λατρείας τοῦ Παναγίου Τριαδικοῦ μας Θεοῦ.
Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς συμβουλεύει τά ἑξῆς διά τήν Πίστιν : «Σέ κάθε περίστασι πρέπει νά ἔχωμε Πίστι. Ἡ Πίστις εἶναι ἡ μητέρα ὅλων τῶν ἀγαθῶν. Εἶναι τό φάρμακο τῆς σωτηρίας. Χωρίς αὐτήν δέν ἠμποροῦμε νά κατέχωμε τίς μεγάλες ἀλήθειες» (Ε.Π.Ε. 13, 280). «Ὅπως ἀκριβῶς ἡ Πίστις εἶναι γνώρισμα ἀνωτέρας καί γενναίας ψυχῆς, ἔτσι καί ἡ ἀπιστία εἶναι γνώρισμα ψυχῆς πολύ ἀνόητης, πού ἔχει κατεβῆ στήν ἀνοησία τῶν ζώων» (Ε.Π.Ε. 16β, 594).
Καί διά τήν Θεία Ἀγάπη λέγει τά ἀκόλουθα ὁ Θεῖος Παῦλος: «Ἐκεῖνος ἀγαπᾶ τόν Χριστό, ὅπως πρέπει, αὐτός πού προσπαθεῖ νά τηρῆ τίς ἐντολές Του. Ἄν γνήσια ἀγαπᾶμε τόν Κύριο, τότε καί θά προσπαθήσωμε νά τηροῦμε τίς ἐντολές Του, καί δέν θά κάνουμε κάτι πού εἶναι δυνατόν νά θλίψῃ τόν ἀγαπώμενο Κύριο καί Θεό μας» (Ε.Π.Ε. 4, 394).
«Εἶναι μεγάλη ἡ ἐξάρτησις τῆς ἀγάπης. Ὅλα τά ἀφήνει καί παραδίνει τήν ψυχή σ’ αὐτόν πού ἀγαπᾶ. Ἄν ἔτσι ἀγαπήσωμε τόν Χριστό, ὅλα τά ἐδῶ θά μᾶς φαίνονται σκιά, φαντασία καί ὄνειρο» (Ε.Π.Ε. 14, 732).
Τέλος, διά τήν ὡρίμανσι καί ὡριμότητα, πού ἀναφέραμε πιό πάνω, ὁ Ἱερός Χρυσόστομος σημειώνει τά ἑξῆς :
«Βλέπεις, ὅτι ὑπάρχει ἄλλου εἴδους νηπιακή κατάστασις καί ἄλλου εἴδους ὡριμότητα; Ἄς γίνουμε, λοιπόν, ὥριμοι, ἀποκτώντας τήν πνευματική ὡριμότητα. Καί ἄν ἀκόμα εἴμαστε παιδιά καί νέοι, εἶναι δυνατόν νά φθάσωμε σ’ ἐκείνη τήν ὡριμότητα, διότι ἡ ὡριμότητα δέν ἐξαρτᾶται ἀπό τήν φυσική κατάστασι, ἀλλά ἀπό τήν ἀρετή» (Ε.Π.Ε. 24, 412).
Ἀγαπητοί μου Ἀδελφοί,
Εἴθε, ἡ Θεία Δύναμις τοῦ Τιμίου Σταυροῦ, ἡ Ἐσταυρωμένη Ἀγάπη τοῦ Θείου Λυτρωτοῦ μας καί ἡ θερμουργός Πίστις τῶν Ἁγίων Μακκαβαίων καί τῆς Ἁγίας Προστάτιδος καί Ἐφόρου τῆς νήσου μας Ὁσιοπαρθενομάρτυρος Ἐλέσης, συνδεδεμένη μέ τήν Θεία Ἀγάπη των, νά μᾶς ἐμπνέουν, νά μᾶς ἐνισχύουν καί νά μᾶς χαριτώνουν εἰς τόν πνευματικόν ἀγῶνα τῆς ἀρχομένης περιόδου τοῦ Δεκαπενταυγούστου.
Καί ἐπί τούτοις διατελῶ,
Μετά Πατρικῶν εὐχῶν & ἀγάπης
Ὁ Μητροπολίτης
†ὁ Κυθήρων & Ἀντικυθήρων Σεραφείμ
Υ/Γ Ἡ παροῦσα Ἐγκύκλιος τοῦ Δεκαπενταυγούστου νά ἀναγνωσθῇ εὐκρινῶς κατά τήν πρώτην Θείαν Λειτουργίαν ἤ Παράκλησιν τοῦ Δεκαπενταυγούστου, ἤ εἰς μίαν ἑπομένην Ἱεράν Παράκλησιν ἤ Θείαν Λειτουργίαν.
Πρόγραμμα Πνευματικῶν – Ἐξομολόγων διά τήν τέλεσιν
τοῦ Ἱεροῦ Μυστηρίου τῆς Μετανοίας καί Ἐξομολογήσεως,
κατά τήν περίοδον τῆς νηστείας
τοῦ Δεκαπενταυγούστου.
- Σεβ. Μητροπολίτης κ.Σεραφείμ : ὅπου δεήσει (κατόπιν τηλεφωνικῆς συνεννοήσεως) καί εἰς Ἀντικύθηρα.
- Ἀρχιμ. π. Πέτρος Κασιμάτης : εἰς Ἱ. Μονήν Ἁγ.Θεοδώρου Ἀρωνιαδίκων, Μυλοπόταμον, Ἀραίους, Πιτσινιάνικα, Καλησπεριάνικα, Δρυμῶνα καί Φράτσια.
- Ἀρχιμ. π. Φρουμέντιος Δημητρίου: εἰς Χώραν, Στραπόδι, Καψάλι, Φράτσια.
- Ἀρχιμ. π. Πέτρος Σκλᾶβος : εἰς Ἱ. Μονήν Παναγίας Μυρτιδιωτίσσης, Κυπριωτιάνικα, Καλοκαιρινές, Κατούνι, Τραβασαριάνικα, Καρβουνάδες, Κεραμωτόν.
- π. Παναγιώτης Μεγαλοκονόμος : εἰς Ἱ. Μονήν Ἁγίας Ἐλέσης, Ἀλεξανδράδες, Γουδιάνικα, Ἅγιον Ἠλίαν, Κοντολιάνικα, Φατσάδικα, Ἄνω Λιβάδι, Κάτω Λιβάδι καί Κάλαμον.
- π. Πέτρος Μαριᾶτος : εἰς Ποταμόν, Τριφυλλιάνικα, Λογοθετιάνικα, Αὐλέμωνα, Μητᾶτα καί Βιαράδικα.
- π. Παναγιώτης Διακόπουλος : εἰς Ἁγίαν Πελαγίαν, Καραβᾶν, Φριλιγκιάνικα, Καστρισιάνικα, Λογοθετιάνικα.
- π. Ἰωάννης Μαριδάκης : εἰς Ἱεράν Μονήν Ἁγίας Μόνης καί εἰς Ἀντικύθηρα.
Παρακαλοῦνται οἱ Παν/τοι καί Αἰδ/τοι Ἐφημέριοι, ἐν συνεννοήσει μέ τούς ἐν τῇ συνημμένῃ καταστάσει ὁριζομένους ἁγίους Πνευματικούς, νά ἀνακοινώσουν εἰς τό ποίμνιόν τους τήν ἀκριβῆ ἡμερομηνίαν καί τήν ὥραν ἐνάρξεως τῆς Ἐξομολογήσεως καί νά παρακαλέσουν διακριτικῶς τούς ἐνορίτες των νά προσέλθουν εἰς τό φερέσβιον αὐτό Ἱερόν Μυστήριον.
† Ὁ Κ.Σ.
