Παγκόσμια ημέρα των γυναικών σήμερα και στο ελληνικό σύμπαν ψηφίζεται ο νόμος για την παιδεία.
Νομίζουμε πολλές φορές ότι κάτι που βιώνουμε στο παρόν, κάτι που σκεπτόμαστε, συζητάμε, αφορά αποκλειστικά και μόνο εμάς και το παρόν. Δεν ξέρουμε, δεν θυμόμαστε, δεν γνωρίζουμε… Πολλά… δεν θέλουμε να ξέρουμε; Ίσως! Πολλά όμως εδράζονται στο παρελθόν, είναι επίκαιρα. Άλλωστε τα συναισθήματα, οι σκέψεις κ.α των ανθρώπων δεν αλλάζουν πάντοτε απόλυτα, υπάρχουν δηλαδή συνέχειες και ασυνέχειες πάντοτε.
Στη διατριβή μου εντόπισα τη συζήτηση που είχε δημιουργηθεί στην Ιταλία του 18ου αιώνα αλλά και στην Ευρώπη γενικότερα εξαιτίας των ιδεών του Διαφωτισμού για την αντιπαράθεση μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας εκπαίδευσης. Στο πλαίσιο μιας άλλης αντιπαράθεσης μεταξύ των “αρχαίων και των μοντέρνων” εκείνοι που υποστήριζαν την ιδιωτική εκπαίδευση, προνόμιο μόνο των ελίτ και φυσικά μόνο για τους άνδρες, εκτός ορισμένων εξαιρέσεων γυναικών, που εκπαιδεύοταν εσώκλειστες δια βίου και θάβονταν μάλιστα και εκεί, σε μοναστήρια ή εάν είχαν τη δυνατότητα λάμβαναν κατ΄οικόν εκπαίδευση. Οι υποστηρικτές της ιδιωτικής, για λίγους εκπαίδευσης, αντιπροσώπευαν το παλιό, τους αρχαίους, πως δηλαδή η παράδοση είναι πιο ισχυρή από κάθε άλλο και αφού πάντα έτσι γινόταν τίποτε δεν έπρεπε να αλλάξει. Οι άλλοι οι ‘μοντέρνοι’ μεταξύ τους και γυναίκες ευρυμαθείς συγγραφείς σημειώναν πως η εκπαίδευση έπρεπε να εκταθεί σε όλα τα κοινωνικά στρώματα αλλά και στις γυναίκες, “στο άλλο μισό του ανθρώπινου πληθυσμού”.
Κατα το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα ο εκδότης Andrea Rapetti, σημείωνε σε ένα σημειώμα του: «δεν επιθυμώ ο εργάτης και ο αγρότης να γίνουν ευρυμαθείς, αλλά να χρησιμοποιούν το μυαλό, τη λογική, και να μιλούν και να κρίνουν με λογική τα πράγματα που είναι στην διάθεσή τους, όπως οι ευγενείς».
O Gaetano Filangeri σημειώνε επίσης ότι κατά την αρχαιότητα «ο ξένος, ο αλλοδαπός, ο υπηρέτης» ήταν αποκλεισμένοι από τη δημόσια εκπαίδευση, ενώ όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες πολιτών όπως «ο στρατιώτης και ο δούκας, ο ιερέας και ο δικαστής, από τον τελευταίο πολίτη μέχρι και τον επικεφαλής του έθνους, όλοι πρέπει να εκπαιδεύονται, να τρέφονται και ντύνονται ισότιμα». Υποστηριζόταν κατά την περίοδο αυτή γενικότερα πως η πρόοδος στα «μοντέρνα έθνη της Ευρώπης» μπορούσε να επέλθει μόνον μέσω της εκπαίδευσης, και μάλιστα της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς αυτό μπορούσε να θεωρηθεί εκσυγχρονισμός σε ένα κράτος.
Αυτά! Τα έγραψα για να τα μοιραστώ.
Υ.Γ. Σύνδεσμος στη διατριβή μου:
https://freader.ekt.gr/eadd/index.php?doc=47611&lang=el
Δημιουργός του άρθρου:
Διδάκτωρ στη Νεότερη Ευρωπαϊκή Ιστορία από το Τμήμα Ιστορίας & Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ. Σήμερα είναι Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια με αντικείμενο τον ρόλο των γυναικών στην Ελληνική Επανάσταση, στο Τμήμα Ιστορίας & Φιλοσοφίας της Επιστήμης του ΕΚΠΑ και εργάζεται στο ερευνητικό πρόγραμμα «Οι Εφημερίδες της Ελληνικής Επανάστασης (1821-1832)».
