Ένας από τους διακεκριμένους πολιτικούς εξορίστους που πέρασαν από τα Κύθηρα ήταν ο Σταμάτης Μερκούρης, ο πατέρας της Μελίνας. Ήρθε στο νησί το 1937 σε ηλικία 42 ετών με τη δικτατορία του Μεταξά. Έμεινε αρκετό διάστημα και κατά τη διάρκεια της παραμονής του φιλοξενήθηκε στη Χώρα στην οικία Δαπόντε. Ήταν αξιωματικός του ιππικού, πολύ γοητευτικός, ζωηρός, κοινωνικός, καλοφαγάς και κεφάτος άνθρωπος και οι παλαιότεροι πάντοτε μιλούσαν για τα γλέντια, τα κυνήγια, τις κεφάτες συντροφιές του και τα πειράγματά του που άφησαν εποχή. Οι Αθηναίοι φίλοι του έρχονταν στα Κύθηρα να τον βρουν με το κότερο του απόστρατου ναύαρχου Μελά. Αυτός ο Μελάς φαίνεται υπέδειξε στους ψαράδες των Κυθήρων μια τοποθεσία, εξαιρετικό ψαρότοπο κοντά στις βραχονησίδες Κοφινίδια, που πήρε την ονομασία «η ξέρα του Μελά» Τότε κυκλοφόρησαν για πρώτη φορά στα Κύθηρα γυναίκες με παντελόνια. Ο Μερκούρης ήταν γνωστός στα Κύθηρα και από μια άλλη ιστορία, που έχει σχέση με τον εκ μητρός Κυθήριο τροβαδούρο μας, Αττίκ, ο οποίος ως γνωστόν παντρεύτηκε σε δεύτερο γάμο το 1910 την ηθοποιό Μαρίκα Φιλιππίδου, θεία του γνωστού Ανδρέα Φιλιππίδη, καλλονή της εποχής, μελαχρινή γαλανομάτα, που την ομορφιά της τραγούδησε ο Αττίκ, όσο καμιάς άλλης Ελληνίδας. Αργότερα η Φιλιππίδου εγκατέλειψε τον Αττίκ για τον ωραίο νεαρό ίλαρχο, Σταμάτη Μερκούρη και όταν οι δυό τους πήγαν στη «Μάνδρα» το κοινό διασκεδάζοντας με την αμηχανία του Αττίκ τον προκαλούσε να παίξει το «Είδα μάτια» ένα τραγούδι που είχε γράψει για τη Μαρίκα του. Ο Αττίκ πληγωμένος αποσύρθηκε στα καμαρίνια και μέσα σε ελάχιστο χρόνο συνέθεσε το θρυλικό «Ζητάτε να σας πω» σαν απάντηση στο κοινό που του έξυνε την πληγή που του άφησε η απιστία της Μαρίκας.
Από τα κείμενα: “ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΕΞΟΡΙΣΤΟΙ ΣΤΑ ΚΥΘΗΡΑ” της Ελένης Χάρου
