«Εν μέσω της δίωξης δύο δημοσιογράφων για το σκάνδαλο Novartis, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέτρεψε εκ νέου την ελληνική κυβέρνηση να ενσωματώσει στην εθνική νομοθεσία μια οδηγία για την προστασία των προσώπων που καταγγέλλουν παραβιάσεις διαφθοράς», γράφει σε σημερινό (13/04) του άρθρο το έγκυρο ευρωπαϊκο Μέσο EURACTIV.
Σε πρόσφατο υπουργικό Συμβούλιο, οι Άδωνις Γεωργιάδης, Μάκης Βορίδης, Θάνος Πλεύρης και Βασίλης Κικίλιας είχαν θέσει βέτο στην ενσωμάτωση της Ευρωπαικής Οδηγίας σχετικά με την προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος (Whistleblowers), με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αποσύρει το νομοσχέδιο μετά τις αντιδράσεις.
Η οδηγία της ΕΕ παρέχει προστασία στους καταγγέλλοντες και αντικαθιστά μια «άνιση και κατακερματισμένη προσέγγιση» σε εθνικό επίπεδο.
Η οδηγία Εγκρίθηκε τον Οκτώβριο του 2019 και τα κράτη μέλη είχαν προθεσμία έως τον Δεκέμβριο του 2021 για να το μεταφέρουν στο εθνικό τους δίκαιο, κάτι που η Ελλάδα έκανε, αναφέρει το ρεπορτάζ του EURACTIV και συνεχίζει: «Ως θεματοφύλακας των Συνθηκών, η Επιτροπή θα λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει την αποτελεσματική επιβολή της οδηγίας. Στις 28 Ιανουαρίου 2022, η Επιτροπή απηύθυνε προειδοποιητική επιστολή στην Ελλάδα για παράλειψη κοινοποίησης των μέτρων που ελήφθησαν για τη μεταφορά της οδηγίας εντός της προθεσμίας της 17ης Δεκεμβρίου 2021», δήλωσε η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Βέρα Γιούροβα, απαντώντας σε επίσημη ερώτηση του ευρωβουλευτής Στέλιου Κούλογλου.
Ο ευρωβουλευτής πρόσθεσε ότι πσρόλο που η αντιπολίτευση και οργανώσεις έχουν ζητήσει διαφάνεια, η συντηρητική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας (έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα τη διαδικασία αναβάλλοντάς την συνεχώς.
«Οι πληροφοριοδότες είναι γενναίοι άνθρωποι που είναι πρόθυμοι να φέρουν στο φως παράνομες δραστηριότητες –συχνά με μεγάλο κίνδυνο για την καριέρα και τα προς το ζην– για να προστατεύσουν το κοινό από αδικοπραγίες. Τους αξίζει αναγνώριση και προστασία για τις γενναίες ενέργειές τους. Καλώ τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν την οδηγία χωρίς καθυστέρηση», δήλωσε η αρμόδια επίτροπος της Ε.Ε..
Οι δημοσιογράφοι δέχονται επίθεση στην Ελλάδα
Η απάντηση της ευρωπαίας επιτρόπου, Βέρας Γιούροβα, έρχεται την ώρα που δύο δημοσιογράφοι και μία δικαστής που αποκάλυψαν το πολυσυζητημένο σκάνδαλο Novartis, διώκονται, αναφέρει το δημοσίευμα του EURACTIV.
Το σκάνδαλο, όπως συνεχίζει το ρεπορτάζ, είχε ως αποτέλεσμα δέκα υψηλόβαθμοι πολιτικοί από κόμματα της τότε αντιπολίτευσης να κατηγορούνται για φερόμενη δωροδοκία από τον ελβετικό φαρμακευτικό κολοσσό Novartis. Οι πολιτικοί αρνήθηκαν τις κατηγορίες και ισχυρίστηκαν ότι υπήρχαν πολιτικά κίνητρα.
Τον Ιανουάριο, ο Κώστας Βαξεβάνης και η Ιωάννα Παπαδάκου, που αποκάλυψαν το σκάνδαλο Novartis πριν από μερικά χρόνια, κατηγορήθηκαν για εμπλοκή και κλήθηκαν να εμφανιστούν ενώπιον του ειδικού ανακριτή.
Η δίωξη των δημοσιογράφων έχει προκαλέσει την αντίδραση αρκετών ενώσεων δημοσιογράφων της Ε.Ε. και παγκοσμίως, αναφέρει το δημοσίευμα.
Στη συνέχεια το δημοσίευμα του EURACTIVE, συνεχίζει:
Ο συντηρητικός ευρωβουλευτής Γιώργος Κύρτσος επέκρινε επίσης την κυβέρνηση και τον ίδιο τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, για τη δίωξη δημοσιογράφων και για το ότι δεν ζήτησε αποζημίωση από την εταιρεία, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ. «Η Novartis έχει καταλήξει σε συμφωνία με την κυβέρνηση των ΗΠΑ να καταβάλει 345 εκατομμύρια δολάρια στις αρμόδιες αρχές των ΗΠΑ για την επίλυση υποθέσεων νόμου περί διαφθοράς στο εξωτερικό», είχε δηλώσει. Μετά τις δηλώσεις του διαγράφηκε από το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας.
Ο Βαξεβάνης αντιμετωπίζει τέσσερις κατηγορίες, μεταξύ των οποίων συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, παράβαση καθήκοντος και δύο κατηγορίες για συνωμοσία για κατάχρηση εξουσίας.
«Όπως έδειξε το σκάνδαλο διαφθοράς Novartis, οι μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος όχι μόνο δεν προστατεύονται στην Ελλάδα αλλά έχουν δεχθεί δημόσια επίθεση», τόνισε ο Στέλιος Κούλογλου στην Κομισιόν.
Προστασία των δημοσιογράφων από «καταχρηστικές αγωγές»
Αναφερόμενη στην υπόθεση Novartis, η Επίτροπος Γιούροβα, δήλωσε ότι η Επιτροπή παρακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά τόνισε ότι η απονομή της δικαιοσύνης ανήκει στα κράτη μέλη.
Ωστόσο, το πολιτικό της μήνυμα ήταν σαφές, λέγοντας ότι οι ερευνητές δημοσιογράφοι διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, της διαφθοράς και του εξτρεμισμού. «Το έργο τους ενέχει ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο φυσικών απειλών και επιθέσεων, που μπορεί να καταλήξουν στις πιο τραγικές περιπτώσεις δολοφονιών, όπως παρατηρήθηκε στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Η Επιτροπή προετοιμάζει μια πρωτοβουλία για την προστασία των δημοσιογράφων από καταχρηστικές αγωγές και θα προτείνει έναν ευρωπαϊκό νόμο για την ελευθερία των ΜΜΕ για τη διασφάλιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης στην ΕΕ», δήλωσε η Βέρα Γιούροβα.
Ανοίγει ξανά το Κουτί της Πανδώρας;
Ο Βαξεβάνης, ο οποίος καταθέτει αυτήν την εβδομάδα, είπε ότι υπάρχει σαφές πολιτικό κίνητρο πίσω από τη δίωξή του.
Ωστόσο, φαίνεται ότι η δίωξή του μπορεί να ανοίξει ξανά το «Κουτί της Πανδώρας» του σκανδάλου Novartis, καθώς φέρεται να υπέβαλε στους εισαγγελείς ηχογραφημένες συνομιλίες που αποδεικνύουν ότι τα άτομα που αρνήθηκαν οποιαδήποτε ανάμειξη και την ύπαρξη του σκανδάλου ήταν στην πραγματικότητα οι πηγές του στα πρώτα στάδια του ερευνητικού ρεπορτάζ του.
Η υπόθεση Novartis ξύπνησε μνήμες από το σκάνδαλο Siemens το 2009, το οποίο παραμένει ανοιχτή πληγή για τις ελληνογερμανικές σχέσεις.
Ο Μιχάλης Χριστοφοράκος, ο οποίος κατηγορήθηκε ότι εμπλέκεται στο σκάνδαλο, διέφυγε στη Γερμανία και σε βάρος του έχουν εκδοθεί συνολικά τρία ευρωπαϊκά εντάλματα σύλληψης. Ωστόσο, δεν εκδόθηκε ποτέ στην Ελλάδα.
Στην απάντησή της, η ευρωπαία Επίτροπος Βέρα Γιούροβα, αναφέρθηκε και στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ελλάδα γενικότερα, λέγοντας ότι το στέλεχος παρακολουθεί τις εξελίξεις σχετικά με τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης, στο πλαίσιο της ετήσιας Έκθεσης για το Κράτος Δικαίου.
«Η Έκθεση για το Κράτος Δικαίου για το 2022 θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις εξελίξεις που σχετίζονται με την ελευθερία του Τύπου και την ασφάλεια των δημοσιογράφων», είπε η Γιούροβα.
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 70η θέση από 180 χώρες στον Παγκόσμιο Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου για το 2021 των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF). Σε συνέντευξή του στην EURACTIV τον περασμένο μήνα, ο Pavol Szalai, Επικεφαλής των Ρεπόρτερ Χωρίς Σύνορα στην Ε.Ε., δήλωσε πως, «η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Ελλάδα είναι συγκρίσιμη με αυτή της Ουγγαρίας».
Η ελληνική κυβέρνηση απάντησε ότι «δεν υπάρχει τέτοιο θέμα, δεδομένου ότι οι πολίτες είναι ελεύθεροι να επιλέξουν τα μέσα ενημέρωσης από τα οποία θέλουν να ενημερωθούν».
