Ιδιαίτερα βαρύ διαμορφώνεται το κλίμα στην Ε.Ε. σχετικά με τις παράνομες επαναπροωθήσεις των ελληνικών αρχών, που έχουν φέρει τη χώρα μας σε θέση απολογούμενου για σοβαρές παραβιάσεις του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου, σε σημείο που να συζητείται δημοσίως η έναρξη δικαστικής διαδικασίας κατά της Ελλάδας, της γνωστής «διαδικασίας επί παραβάσει».
Λίγες μέρες πριν από την ομιλία του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ευρωκοινοβούλιο –την ερχόμενη Τρίτη– στην οποία η κυβέρνηση προσδίδει πανηγυρικό τόνο, η Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE) του Ευρωκοινοβουλίου έστειλε (χτες) επιστολή-κόλαφο προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία κατηγορεί ανοιχτά τη χώρα μας για παραβιάσεις του Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Δικαίου και για προκλητική παραβίαση εντολών του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ). Ούτε λίγο ούτε πολύ η επιστολή, την οποία υπογράφει ο πρόεδρος της Libe Χουάν Φερνάντο Λοπέζ Αγκιλάρ και την απευθύνει στους αντιπροέδρους Μαργαρίτη Σχοινά και Βέρα Γιούροβα και στην επίτροπο Ιλβα Γιόχανσον, ζητά να ληφθούν μέτρα που θα διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και τις αποφάσεις του ΕΔΔΑ, μέτρα στα οποία περιλαμβάνεται η «διαδικασία επί παραβάσει», η οποία μπορεί να οδηγήσει τη χώρα μας κατηγορούμενη στο Δικαστήριο της Ε.Ε.
Κι αν ο πρωθυπουργός, σύμφωνα με την ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, θα παρουσιάσει στο Ευρωκοινοβούλιο «τα επιτεύγματα της κυβέρνησης που οδηγούν το αμέσως επόμενο διάστημα στην έξοδο από την αυξημένη εποπτεία της ελληνικής οικονομίας, αλλά και τον σχεδιασμό και τις προτεραιότητές μας για το επόμενο διάστημα», η επιστολή της LIBE αποτελεί χαστούκι για τα δήθεν επιτεύγματα της κυβέρνησης στο προσφυγικό και την καλεί να αναθεωρήσει τον σχεδιασμό και τις προτεραιότητες της πολιτικής της στα σύνορα.
«Στο φως των πολλαπλών ανησυχητικών αναφορών από μέσα ενημέρωσης και την κοινωνία των πολιτών, η Επιτροπή LIBE θεωρεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την υποχρέωση και την ευθύνη να καταδικάσει οποιαδήποτε χρήση βίας, να επιβάλει το Ενωσιακό κεκτημένο, συμπεριλαμβανομένων διαδικασιών επί παραβάσει στο πλαίσιο των εκκρεμών καταγγελιών, και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίσει ότι το κράτος δικαίου γίνεται σεβαστό από τα κράτη-μέλη. Πιστεύουμε, επομένως, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι υπεύθυνη ώστε να διασφαλίσει ότι η Ελλάδα εφαρμόζει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς και ότι η εθνική, η ευρωπαϊκή και η διεθνής νομοθεσία τηρείται στα εξωτερικά σύνορα μέσω της διάσωσης των ανθρώπων αμέσως μόλις εισέλθουν σε έδαφος της Ε.Ε. και της πρόσβασής τους σε διαδικασίες ασύλου», αναφέρει χαρακτηριστικά η επιστολή.
Επισημαίνει ότι τις τελευταίες εβδομάδες το ΕΔΔΑ έχει εκδώσει 13 αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων, με τις οποίες δίνει επείγουσα εντολή στην κυβέρνηση να διασφαλίσει στοιχειώδεις συνθήκες διαβίωσης και πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου σε ομάδες προσφύγων που εγκλωβίζονται σε νησίδες στον Εβρο. Πολλά και αναλυτικά ρεπορτάζ της «Εφ.Συν.» έχουν αναδείξει ότι, στον αντίποδα αυτών των αποφάσεων, η κυβέρνηση συχνά αφήνει τους πρόσφυγες αβοήθητους στις νησίδες, χωρίς να τους διασώζει, όταν δεν τους επαναπροωθεί.
Την ίδια στιγμή που αποκαλύπτεται η βάναυση και παράνομη πολιτική των ελληνικών αρχών στα σύνορα, αστυνομικές διαρροές στον φιλοκυβερνητικό Τύπο κάνουν λόγο για έρευνα των Αρχών κατά οργανώσεων που τάχα συμμετέχουν σε διακίνηση προσφύγων. «Ειλικρινώς ελπίζουμε να μην εξελιχθεί αυτή η κατάσταση σε ποινικοποίηση των ΜΚΟ που προσφέρουν νομική υποστήριξη για αυτό τους το έργο», αναφέρει η LIBE.
Χαρακτηριστικό του πανικού στον οποίο έχει περιέλθει η κυβέρνηση, είναι η προληπτική απόπειρα του υπουργού Νότη Μηταράκη να ακυρώσει την επιστολή της Επιτροπής, στοχοποιώντας σε συνέντευξή του στον ΣΚΑΪ τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ για επικείμενη επίθεση κατά των εθνικών συμφερόντων. «Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο προετοιμάζουν –και η Ευρωπαϊκή Αριστερά όπου ανήκει ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές όπου ανήκει το ΠΑΣΟΚ– επίθεση εναντίον της Ελλάδας για τη φύλαξη των συνόρων στον Εβρο. […] Δυστυχώς, στην Ελλάδα οι πολιτικές δυνάμεις της αντιπολίτευσης προσπαθούν να εκμεταλλευτούν αυτό που λέει η Τουρκία στα ευρωπαϊκά fora εις βάρος της πατρίδας τους», είπε ο κ. Μηταράκης, σε μια ευθεία απόπειρα κατασκευής εσωτερικού εχθρού που εμπλέκει κόμματα της αντιπολίτευσης.
Τι είναι η «διαδικασία επί παραβάσει»
Πρόκειται για το έσχατο μέτρο συμμόρφωσης μιας χώρας προς το Ευρωπαϊκό και Διεθνές Δίκαιο. Διαδικασία επί παραβάσει κινήθηκε τις τελευταίες ημέρες κατά της Μεγάλης Βρετανίας για τη μη συμμόρφωσή της με το πρωτόκολλο για Ιρλανδία/Βόρεια Ιρλανδία, ενώ είχε κινηθεί πέρσι κατά της Πολωνίας για αλλαγές που υπονομεύουν την ανεξαρτησία της δικαστικής εξουσίας. Διαδικασία επί παραβάσει είχε ξεκινήσει πέρσι και κατά της Ουγγαρίας και της Πολωνίας για την ακραία ομοφοβική πολιτική τους κατά των ΛΟΑΤΚΙ δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Η διαδικασία ξεκινά με επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το κράτος-μέλος, το οποίο πρέπει να στείλει αιτιολογημένη απάντηση εντός δυο μηνών. Αν η Επιτροπή δεν πειστεί από τις εξηγήσεις, στέλνει επίσημο αίτημα συμμόρφωσης με το Δίκαιο της Ε.Ε. εντός δυο μηνών. Αν δεν υπάρξει συμμόρφωση, η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει την παραπομπή της υπόθεσης στο Δικαστήριο της Ε.Ε. ζητώντας κυρώσεις.
Δημήτρης Αγγελίδης
