Στη δίνη του πληθωρισμού βρίσκεται η Τουρκία με τη λίρα να επιβαρύνεται καθημερινά, μεγάλο μέρος των πολιτών να ζουν κάτω από τα όρια της φτώχιας και τους έχοντες και κατέχοντες να προσπαθούν να διαφυλάξουν τα αποθεματικά τους. «Για να καταλάβετε τι ακριβώς συμβαίνει εδώ και για να αντιληφθείτε τι σημαίνει η υποτίμηση και ο πληθωρισμός δεν θα πρέπει να κάνετε σύγκριση με όσα έγιναν στην κρίση στην Ελλάδα, ούτε και να συγκρίνουμε την τουρκική οικονομία με την ελληνική διότι δεν αποτελούν συγκρίσιμα μεγέθη», ξεκαθαρίζει από την αρχή της επικοινωνίας μας ο Γιάννης Ιορδάνογλου.
Είναι ένας από τους περίπου 2.000 Έλληνες που μένουν στην Κωνσταντινούπολη. Με καταγωγή από την Καππαδοκία και την Κορυτσά είναι μεταξύ των Ελλήνων που άντεξαν και κρατούν την παράδοση στην Πόλη των 15 εκατομμυρίων κατοίκων. Συνταξιούχος ξεναγός και ορκωτός μεταφραστής που όμως καταγράφει και αναλύει την καθημερινότητα στην γειτονική χώρα.
Μιλώντας στο ethnos.gr δίνει μία ανάγλυφη εικόνα της πραγματικής κατάστασης που υπάρχει στην Τουρκία του 2021. Για να τα κατανοήσουμε όμως θα πρέπει να λάβουμε υπ΄ όψη μας ορισμένα βασικά στοιχεία:
- Στην Τουρκία μετά την κατρακύλα της λίρας η ισοτιμία σήμερα είναι 9,5 λίρες προς ένα Ευρώ και 8 λίρες για ένα δολάριο.
- Ο πληθυσμός της χώρας είναι 83.500.000 κάτοικοι από τους οποίους το 15% είναι αναλφάβητοι.
- Μέχρι το 2055 ο πληθυσμός της χώρας θα αυξάνεται. Το 58% του πληθυσμού της χώρας είναι κάτω από τα 30 έτη και ο Ερντογάν ζητάει από τους νέους να κάνουν περισσότερα από 3 παιδιά.
- Η Τουρκία έχει παγκοσμίως το 17ο μεγαλύτερο ονομαστικό ΑΕΠ.
- Το Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της Τουρκίας είναι 2,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, όταν της Ελλάδας υπολογίζεται σε 330 δισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή, είναι μεγαλύτερο κατά 7 φορές σε σύγκριση με την Ελλάδα.
- Ο βασικός μισθός είναι 260 Ευρώ και ο μέσος μισθός δημοσίου υπαλλήλου 550 Ευρώ.
- Ο μισθός του γιατρού σε δημόσιο νοσοκομείο είναι 1.000 Ευρώ, ο μισθός του Επιτελάρχη του στρατού είναι 6.000 Ευρώ και του προέδρου Ερντογάν 12.000 Ευρώ μηνιαίως.
- Η σύνταξη ενός συνταξιούχου με 9.900 ένσημα είναι 225 Ευρώ μηνιαίως.
- Το λίτρο η βενζίνη έχει 0,74 Ευρώ το λίτρο ή 7 λίρες το λίτρο.
- Ένα λίτρο γάλα επώνυμο κοστίζει 0,68 Ευρώ και 0,50 Ευρώ της προσφοράς αλυσίδας σούπερ μάρκετ.
- Ένα κιλό τυρί τύπου φέτα έχει 6,5 Ευρώ το κιλό που αντιστοιχεί στο 2% του μηνιαίου βασικού μισθού.
- Ένα πακέτο μακαρόνια γνωστής ιταλικής φίρμας κοστίζει 0,5 Ευρώ.
- Τα 5 κιλά φυτέλαιο κοστίζει 8,5 Ευρώ.
- Το 1 κιλό ψωμί κοστίζει 0,84 Ευρώ από κανονικούς φούρνους 0,40 Ευρώ από τον Δημοτικό φούρνο της Κωνσταντινούπολης που πουλάει ψωμί για τις ευπαθείς ομάδες.
- Η Τουρκία παράγει 1.500.000 αυτοκίνητα ετησίων και πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκε το κλείσιμο του εργοστασίου της Honda που παρήγαγε 125.000 αυτοκίνητα ετησίως.
«Ποτέ δεν θα πτωχεύσει η Τουρκία»
«Από το 1959 που γεννήθηκα και άρχισα να καταλαβαίνω τη ζωή εδώ στην Πόλη θυμάμαι όλοι να μιλάνε για πτώχευση της Τουρκίας. Αυτό κατά τη γνώμη μου δεν θα συμβεί ποτέ, τουλάχιστον με την έννοια που το φαντάζονται κάποιοι την πτώχευση στην Ελλάδα. Κατ΄ αρχήν εδώ δεν υπάρχει μεσαία τάξη με τη μορφή που την ξέρουμε στην Ελλάδα. Υπάρχουν οι φτωχοί που έχουν δουλειά και παλεύουν για να έχουν τα απαραίτητα, υπάρχουν αυτοί οι δεν έχουν τα απαραίτητα. Υπάρχει επίσης ένα 4% του πληθυσμού που είναι πολύ πλούσιοι, όχι απλά εκατομμυριούχοι, αλλά δισεκατομμυριούχοι και κρατούν στα χέρια τους όλο τον πλούτο της χώρας. Όταν λέμε 4% εννοούμε 3,2 εκατομμύρια δισεκατομμυριούχους από τους οποίους το 70% είναι αναλφάβητοι».
Ετσι βρίσκει συνάλλαγμα
Οπως εξηγεί ο Γιάννης Ιορδάνογλου τα επιτόκια συναλλάγματος που δίνει η Τουρκία είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο και από εκεί αντλεί τη δύναμη της: «Για κάποιον που φέρνει δολάρια μέσα στη χώρα το επιτόκιο είναι 20% και πληρώνεται σε τουρκικές λίρες. Αν αφαιρεθούν οι προμήθειες και οι διαφορές ισοτιμιών μένει ένα 12% καθαρό κέρδος σε λίρες. Επομένως το κράτος έχει πάντα δολάρια για να πληρώνει το εξωτερικό χρέος των 220 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο και αυτοί που φέρνουν συνάλλαγμα έχουν μεγάλα οφέλη».
Ο εφιάλτης των Τούρκων
Σχετικά με το ποιος είναι ο εφιάλτης για τον Τούρκο πολίτη είπε: «Υπάρχει διάχυτη η αγωνία σε όλους. Αν υποθέσουμε πως υπάρχει “εφιάλτης” για τον απλό πολίτη, αυτός είναι να ξημερώσει η μέρα που δεν θα έχει γάλα και κρέας. Δεν τον απασχολεί κάτι άλλο. Γενικά είναι άνθρωποι που έχουν μάθει να ζουν με τα απαραίτητα. Δεν αντιδρούν. Δεν θα επαναστατήσουν. Πειθαρχούν σε όσα τους λέει ο πρόεδρος Ερντογάν. Τον πιστεύουν. Δεν υπάρχουν αντιδράσεις και για αυτό άλλωστε τον στήριξαν και στο πραξικόπημα του 2016. Τότε, τον στήριξε κυρίως η νεολαία του κόμματος του που είναι πολύ δυνατή αλλά και ο απλός κόσμος που βγήκε στους δρόμους».
Ο γίγαντας που ζητάει τροφή για να επιβιώσει
Σχετικά με την εξωτερική πολιτική αλλά και τα ανοικτά μέτωπα που έχει η Τουρκία με τις γειτονικές χώρες, προέρχονται από την ανάγκη της Τουρκίας να βρει πρόσβαση σε ενεργειακούς πόρους, κυρίως πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Μοιάζει με την ανάγκη ενός γίγαντα να βρει τροφή για να επιβιώσει: «Τα ενεργειακά κοιτάσματα της Τουρκίας καλύπτουν πλέον μόνο το 15% των αναγκών της χώρας, επομένως υπάρχει μεγάλη ανάγκη για να βρεθούν άμεσα νέες πηγές ενέργειας καθώς το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου και των αποθεμάτων πηγαίνουν για την αγορά πετρελαίου και άλλων ενεργειακών πόρων. Είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομία και το μέλλον της χώρας να βρεθούν νέες πηγές και για αυτό ο Ερντογάν έχει δώσει μεγάλη βαρύτητα στα κοιτάσματα που βρέθηκαν στη Μαύρη Θάλασσα και σε αυτά που διεκδικεί στη Μεσόγειο. Είναι διάχυτη η αισιοδοξία πως θα βρεθεί λύση στη Μεσόγειο κυρίως σε συμφωνία με την Αίγυπτο. Επίσης υπήρξε μεγάλος ενθουσιασμός και ικανοποίηση με τους χειρισμούς του Ερντογάν στη Λιβύη και στο Αζερμπαϊτζάν».
Δεν υπάρχει συναίσθημα στην εξωτερική πολιτική
Όσο για την εξήγηση που δίνει σχετικά με την συνεχή αλλαγή πλεύσης της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας: «Η Τουρκία έχει ένα δόγμα που έχει ρίζες από την εποχή του Βυζαντίου και της Οθωμανικής κυριαρχίας. Κάνει συμμαχίες με όποια υπερδύναμη την στηρίζει και την βοηθάει. Είναι με καθαρά εμπορικά κριτήρια και δευτερευόντως με παραδοσιακές φιλίες. Δεν υπάρχουν συναισθηματισμοί. Θέλω κάτι, και αγοράζω από σένα και είμαστε φίλοι και σύμμαχοι. Κάπως έτσι για να το πούμε απλά και λαϊκά. Τώρα που υπάρχει συνεργασία με τη Ρωσία για τους S400 και για την κατασκευή του δεύτερου πυρηνικού εργοστασίου, υπάρχουν καλές σχέσεις με την Ρωσία. Αυτό όμως μπορεί να αλλάξει ανά πάσα στιγμή ανάλογα με τα οικονομικά συμφέροντα».
Δεν γνωρίζουν τι γίνεται στην Ελλάδα
Για το πως βλέπει ο μέσος Τούρκος τις ελληνοτουρκικές σχέσεις ο Γιάννης Ιορδάνογλου είπε: «Ο μέσος Τούρκος δεν έχει ενημέρωση και δεν ενδιαφέρεται με τίποτα άλλο εκτός από τον καθημερινό αγώνα του για να επιβιώσει. Δεν ασχολείται με το τι είπε ο ένας πολιτικός και το τι είπε ο άλλος. Με αυτά ασχολούνται οι λίγοι και αυτοί που ξέρουν να διαβάζουν. Δεν γνωρίζει καν δεν τον ενδιαφέρει τι γίνεται στην Ελλάδα και αν γίνονται δηλώσεις ή εμπλοκές με τα πολεμικά αεροπλάνα στο Αιγαίο. Δεν υπάρχει η προβολή που υπάρχει στην Ελλάδα για αυτά τα θέματα. Ο κόσμος τρέχει στην καθημερινότητά του. Φυσικά δεν έγινε κάποια αναφορά στο 1821, ούτε αναφέρθηκε κάτι σχετικό από τα τοπικά μέσα ενημέρωσης».
Ετσι είναι δημοφιλής στο λαό ο Ερντογάν
Σχετικά με τη δημοτικότητα του Ερντογάν, ο Έλληνας ξεναγός είπε: «Ο Ερντογάν, ως πρώην εκτελωνιστής, γνωρίζει καλά τη γλώσσα του πεζοδρομίου και αυτό αγγίζει τον λαό. Δεν θεωρείται άνθρωπος της ελίτ αλλά ένας άνθρωπος που είναι κοντά στο λαό και από εκεί αντλεί τη δημοφιλία του. Επίσης, και για τους Έλληνες που ζουν στην Τουρκία έχει κάνει πολλά. Επί των ημερών του, επιστράφηκαν περιουσίες Ελλήνων σε ποσοστό 25%, ενώ έγιναν συντηρήσεις και αναστυλώσεις σε βυζαντινά και αρχαία μνημεία που όμως δεν έχουν προβληθεί».
Έχουν εμβολιαστεί 15 εκατ. Τούρκοι
Η πανδημία του κορονοϊού πιέζει την οικονομία της χώρας και έχει πλήξει τον τουρισμό αλλά το μεγάλο στοίχημα του εμβολιασμού το οποίο με τη βοήθεια και της Κίνας το έχει κερδίσει ο Ερντογάν: «Σήμερα 28/8 είχαμε 30.000 κρούσματα και 155 νεκρούς το 24ωρο. Η μεγάλη βαρύτητα έχει δοθεί στον εμβολιασμό. Συνολικά έχουν εμβολιαστεί περίπου 15 εκατομμύρια πολίτες. Τα 9 εκατομμύρια έχουν πάρει την πρώτη δόση και τα 6 εκατομμύρια και τη δεύτερη. Η Τουρκία ήταν από τις πρώτες χώρες που πήρε το εμβόλιο της Κίνας με τον σκοτωμένο ιό. Πριν λίγες ημέρες έγινε προμήθεια 1,5 εκατομμυρίου της Pfizer. Εχουν στηθεί σκηνές έξω από τζαμιά για να πεισθούν όλοι να κάνουν το εμβόλιο. Δεν υπάρχουν περιορισμοί στην κίνηση των πολιτών με εξαίρεση την απαγόρευση από τις 9 το βράδυ του Σαββάτου μέχρι τις 5 το πρωί της Δευτέρας αλλά σε αυτό το διάστημα μπορούν οι πολίτες να πάνε για ψώνια στα σούπερ μάρκετ τα οποία είναι ανοικτά τις Κυριακές».
Ελληνοτουρκική συμφωνία για έναρξη πτήσεων
Όπως τονίζει ο Έλληνας ξεναγός, μεγάλη ζημιά έχει πάθει ο κλάδος του τουρισμού και τα συναφή επαγγέλματα αλλά κυρίως οι περιοχές που είναι κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα: «Όπως και στην Ελλάδα έτσι και εδώ ο τουρισμός έχει πάθει μεγάλη ζημιά. Τέλος Ιουνίου περιμένουν Άγγλους και Ολλανδούς αλλά δεν ξέρω εάν θα σωθεί η σεζόν. Πόλεις που είναι κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα και ζούσαν κυρίως από Έλληνες έχουν πάθει μεγάλη ζημιά. Μεταξύ αυτών η Ανδριανούπολη. Έμπαιναν κάθε μέρα χιλιάδες Έλληνες για φτηνά ψώνια και φθηνή βενζίνη αλλά τώρα αυτό δεν γίνεται διότι εκτός των άλλων χρειάζονται και covid τεστς. Το ίδιο συμβαίνει και με παραλιακές περιοχές του Έβρου και τη Θάσο όπου χιλιάδες εύποροι Τούρκοι πήγαιναν για διακοπές ακόμα και το σαββατοκύριακο. Ευτυχώς πριν λίγες ημέρες υπεγράφη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και ξαναρχίζουν οι πτήσεις της Turkish και της Aegean. Αυτά είναι καλά νέα».
Έχει 18.000.000 μαθητές
Σχετικά με το σύστημα εκπαίδευσης, η Τουρκία έχει υιοθετήσει το παλιό γερμανικό σύστημα που όπως και το ελληνικό έχει 12 χρόνια εκπαίδευσης συνολικά αλλά οι τρεις βαθμίδες χωρίζονται σε τρεις τετραετίες για Δημοτικό, Γυμνάσιο και Λύκειο. Η Τουρκία έχει 18.000.000 μαθητές και μαθήτριες από την Α΄Δημοτικού μέχρι την τελευταία τάξη Λυκείου και 3.000.000 δασκάλους, δηλαδή, συνολικά μαθητές και εκπαιδευτικοί είναι 21.000.000 όσο ο διπλάσιος πληθυσμός της Ελλάδας.
Μόνιμα θερινή ώρα
Η αλλαγή ώρας στην Τουρκία είναι μία υπόθεση που έχει κλείσει από το 2016. Έχει υιοθετηθεί το σύστημα της λεγόμενης θερινής ώρας όπου η μέρα είναι μεγαλύτερη τις απογευματινές ώρες. Σύμφωνα με το μέτρο αυτό υπολογίζεται πως η Τουρκία έχει εξοικονομεί 500.000.000 Ευρώ ετησίως σε ενέργεια. «Δεν γίνονται αλλαγές ώρας τα τελευταία χρόνια. Τώρα που άλλαξε η ώρα στην Ελλάδα και έχουμε τη θερινή ώρα έχουμε την ίδια ώρα.
