Ιταλία. Η βενζίνη στο 1,8 ευρώ (πέρυσι ήταν κάτω από 1,4 ευρώ). Δυο σάντουιτς με δυο Coca Cola 20 ευρω σε ένα AutoGrill στην Autostrada. Όλα πολύ ακριβότερα από πέρυσι. Όλα τα σπίτια με φυσικό αέριο (αναμενόμενη η ανησυχία για τον χειμώνα). Οι πόλεις της επαρχίας (πχ Lucca, Barga, Pietra Santa ) πανέμορφες, αλλά εμφανώς γερασμένες και παραμελημένες (άβαφτα κτίρια, πεσμένοι σοβάδες κλπ). Πολλά κάγκελα στα παράθυρα… Οι νέοι φεύγουν από την επαρχία. Οι μεγάλες πόλεις είναι κούκλες, αλλά η ακρίβεια τρομάζει και η ανεργία αυξάνεται.
Οι Ιταλοί αναφέρονται υποτιμητικά στους πολιτικούς («Politici», λένε με εμφανή αποστροφή). Τα συνδικάτα έχουν μειωμένη επιρροή σε μια χώρα που κάποτε κυριαρχούσαν και επέβαλλαν πολιτικές. Σε πόλεις που κάποτε το PCI (Ιταλικό Κομμουνιστικό Κόμμα) ήταν η δεσπόζουσα δύναμη, νιώθεις ότι δεν ενδιαφέρονται για την πολιτική. Οι πολιτικές συζητήσεις σε μια χώρα με την δημοκρατική παράδοση της Ιταλίας, με τους εκδηλωτικούς Ιταλούς, δέκα ημέρες πριν τις εκλογές, είναι ελάχιστες! Οι αφίσες επίσης. Νιώθεις μια βουβή οργή για όσους έφεραν την Ιταλία σε αυτή την κατάσταση. Διαβάζεις τις δημοσκοπήσεις που φέρνουν πρώτη και πιθανή πρωθυπουργό την ακροδεξιά Μελόνι και αναρωτιέσαι, «τι έγινε λάθος»;
Σίγουρα δεν ζω στην Ιταλία (είμαι όμως λάτρης της χώρας αυτής και την επισκέπτομαι όποτε μπορώ), σίγουρα οι συζητήσεις μου με φίλους Ιταλούς δεν φτάνουν για να εξηγηθεί πλήρως το φαινόμενο, σίγουρα όσα διαβάζω αφήνουν κενά. Όμως η αίσθηση είναι σαφής: Οι Ιταλοί θέλουν να τιμωρήσουν το πολιτικό προσωπικό που τους έφερε σε αυτή την κατάσταση. Σε αυτό εντάσσουν όλα τα κόμματα που συμμετείχαν στις κυβερνήσεις τις τελευταίες δεκαετίες. Οι κοινωνικές αναφορές και οι δημοκρατικοί θεσμοί της Ιταλίας (αυτές που καθόριζαν στο παρελθόν την κοινωνική συνείδηση) πλέον έχουν ατονήσει. Ο προοδευτικός πολιτισμός επίσης (λείπουν οι διανοούμενοι της αριστεράς που «τάραζαν τα στάσιμα νερά»). Ο «λόγος μίσους» και εδώ κυριαρχεί και αποτελεί το μεγάλο όπλο της Ακροδεξιάς. Φταίνε λοιπόν «οι μετανάστες, οι πολιτικοί, οι συνδικαλιστές, ο διεθνής σιωνισμός, οι ΛΟΑΤΚΙ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι τραπεζίτες, οι επιχειρηματίες» κλπ.
Η ρητορική μίσους ανακατεύει κοινές αλήθειες (πχ για τις ευθύνες ΕΕ και τραπεζών) με ρατσιστικά και ναζιστικά ψέματα. Τα ψέματα όμως αυτά πέφτουν σε ένα «διψασμένο πολιτικό έδαφος» που αναζητά τους υπεύθυνους. Έτσι εύκολα φυτρώνουν. Λείπουν και οι αντιστάσεις. Τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα (και η αριστερά ανάμεσα τους) φαίνεται ότι πλέον δεν εμπνέουν, υπάρχει μια αίσθηση «αφομοίωσης» από το σύστημα και έτσι ο (δήθεν) αντισυστημικός λόγος περιορίζεται στην ακροδεξιά.
Σίγουρα είναι εύκολο από την άνεση του τουρίστα να κάνεις κριτική σε όσους αγωνίζονται για το μέλλον και την πατρίδα τους. Όμως το τι συμβαίνει στην Ιταλία (όπως και το τι συμβαίνει στη Σουηδία, την Ουγγαρία, την Πολωνία κλπ) μας αφορά όλους. Τα συμπεράσματα πρέπει να εξάγονται πριν μας επισκεφθούν οι «Έλληνες Μελόνι-Όρμπαν-Πούτιν κλπ».
Προσωπικά εκτιμώ ιδιαίτερα τους Ιταλούς, την αγάπη τους για τη ζωή και τη τέχνη και την βαθειά παιδεία τους. Θα βρουν τον δρόμο τους, δεν χρειάζονται υποδείξεις από εμάς, μόνοι τους έχουν ήδη καταλάβει τι έκαναν λάθος.
Το σίγουρο είναι να καταλάβουμε και εμείς στην Ελλάδα τι συμβαίνει γύρω μας και δίπλα μας, για να μην πάθουμε τα ίδια…
