Εκατοντάδες κάτοικοι, επιστήµονες και συλλογικοί φορείς της Ελευσίνας, απέστειλαν πριν από λίγες µέρες επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή µε την οποία καταγγέλλουν την αυθαίρετη αλλαγή της γραφής του ονόµατος της πόλης από Eleusis σε Elevsis (ελεβζίς), ζητώντας την επαναφορά του ονόµατος που χρησιµοποιείται εδώ και αιώνες από τη διεθνή κοινότητα, τη βιβλιογραφία και τη λογοτεχνία. «Η αλλαγή στη γραφή του ονόµατος της εταιρείας, όπως παρουσιάστηκε και δηλώθηκε στη συνέντευξη Τύπου της 1ης Φεβρουαρίου 2021 από τον καλλιτεχνικό διευθυντή Μιχαήλ Μαρµαρινό, αποτελεί πράξη όχι ανάδειξης, αλλά υπεξαίρεσης των δηµιουργικών δικαιωµάτων της πόλης» αναφέρουν χαρακτηριστικά στην επιστολή τους.
Η αλλαγή στην οπτική ταυτότητα του θεσµού της πολιτιστικής πρωτεύουσας (η διοργάνωση µεταφέρθηκε για το 2023) αποτέλεσε την αφορµή για να επιχειρηθεί µια παρέµβαση-τοµή πάνω στην ίδια την ταυτότητα της πόλης. Πρόκειται για µια απόφαση που οι καταγγέλλοντες θεωρούν ότι αντίκειται στην αρχική υποβολή του φακέλου υποψηφιότητας, µε την οποία η Ελευσίνα επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να φιλοξενήσει τον θεσµό, ενώ δεν υπήρξε καµία συλλογική διαβούλευση µε τους φορείς και τους κατοίκους της πόλης. Οι κάτοικοι µάλιστα αποκάλυψαν ότι τοποθετήθηκαν νέες πινακίδες στις εισόδους της πόλης µε την επιγραφή «ELEVSIS», οι οποίες αποµακρύνθηκαν από τον δήµο µετά τις έντονες αντιδράσεις.
Τα ελεβζίνια (σκοτεινά) µυστήρια
Η συγκεκριµένη πρωτοβουλία πρεσβεύει την επαναφορά της διεθνούς ονοµασίας «Εleusis» και τη χρήση της στο νέο λογότυπο εφόσον αυτό περιέχει το διεθνές όνοµα της πόλης. Το κείµενο απευθύνεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή (η οποία ενέκρινε τον αρχικό φάκελο υποψηφιότητας για την Ελευσίνα) µε αίτηµα να γίνει ισχυρή σύσταση προς την εταιρεία για να αποκλείσει τη γραφή «Elevsis» από οποιοδήποτε µέσο αναφοράς στην πόλη της Ελευσίνας.
«Ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής, ο οποίος τοποθετήθηκε σε αυτήν τη θέση τον Σεπτέµβριο του 2020 µε την πλήρη στήριξη του υπουργείου Πολιτισµού, αποφάσισε να αλλάξει την οπτική ταυτότητα του θεσµού. Είχαµε αποκοµίσει την αίσθηση ότι θα γίνονταν κάποιες οριακές παρεµβάσεις, καθώς άλλαξε και ο χρόνος διεξαγωγής της διοργάνωσης, ωστόσο το λογότυπο που δηµιουργήθηκε τελικά επιχείρησε να επιβάλει ένα παραλλαγµένο και παραχαραγµένο όνοµα της πόλης.
Στη συνέχεια, ο καλλιτεχνικός διευθυντής άρχισε παράνοµα και αντικαταστατικά να χρησιµοποιεί το “Elevsis” ως όνοµα ολόκληρης της πολιτιστικής πρωτεύουσας και µάλιστα τον Φεβρουάριο του 2021 τοποθέτησε στην είσοδο της πόλης πινακίδες µε την επιγραφή “ELEVSIS”. Επιπλέον, άλλαξε και η ηλεκτρονική διεύθυνση της πολιτιστικής πρωτεύουσας, καθώς όποιος πληκτρολογεί τη λέξη “eleusis”, πλέον µεταφέρεται αυτόµατα στη νέα πλατφόρµα 2023 elevsis. Αυτό θα δηµιουργήσει τεράστια σύγχυση, καθώς η Ελευσίνα εµφανίζεται ήδη στο διαδίκτυο µε τρία διαφορετικά ονόµατα» αναφέρει στο Documento ο Χρήστος Χρηστάκης, o οποίος συµµετέχει ενεργά στην πρωτοβουλία των κατοίκων της Ελευσίνας.
Σύµφωνα µε τους καταγγέλλοντες, τα επιχειρήµατα που χρησιµοποιήθηκαν για την αλλαγή του ονόµατος, είχαν ανεπαρκή και έωλη βάση. «Ειπώθηκε µεταξύ άλλων, ότι ένας Γερµανός δηµοσιογράφος ρώτησε έναν ξενοδόχο που βρίσκεται η Eleusis και εκείνος δεν ήξερε, εποµένως θεωρήθηκε ότι υπάρχει πρόβληµα αναγνώρισης της πόλης. Παρ’ όλα αυτά, ακόµη και ο επίσηµος οδηγός του υπουργείου Πολιτισµού στη γερµανική γλώσσα, χρησιµοποιεί τη διεθνή και αναγνωρισµένη ονοµασία της πόλης στο µουσείο της Ελευσίνας. Ακούσαµε ότι το νέο όνοµα επαναφέρει µια αρχαΐζουσα µορφή του γράµµατος, κάτι που δεν στέκει ούτε γλωσσολογικά ούτε ετυµολογικά· ειπώθηκε ακόµη ότι συµβολίζει τον πάνω και τον κάτω κόσµο».
«Ξεβλαχεύοντας» τους κατοίκους της πόλης
Το ζήτηµα τέθηκε στο δηµοτικό συµβούλιο της Ελευσίνας, όπου συζητήθηκε και η αλλαγή του καταστατικού, αλλά δεν υπήρξε κάποια απόφαση. Ο δήµος φαίνεται να συγκαλύπτει το «ατόπηµα», παρά το γεγονός ότι στο κείµενο της πρωτοβουλίας βρίσκονται οι υπογραφές όλων των εν ζωή πρώην δηµάρχων, τουλάχιστον δέκα ενεργών δηµοτικών συµβούλων και πλήθους αυτοδιοικητικών παραγόντων της Ελευσίνας. Το υπουργείο Πολιτισµού δεν έχει τοποθετηθεί πάνω στο αίτηµα των κατοίκων της Ελευσίνας, αν και φέρει ευθύνη για την πρωτοβουλία των κινήσεων που θα εξασφαλίσουν την επιτυχία της διοργάνωσης. Εξάλλου, έχει συσταθεί διυπουργική επιτροπή για τον θεσµό της πολιτιστικής πρωτεύουσας, µε προεδρεύουσα την υπουργό Πολιτισµού Λίνα Μενδώνη.
«Προσπαθούν να παγιώσουν όχι µόνο έναν διαφορετικό τίτλο για την πολιτιστική πρωτεύουσα (πράγµα απαράδεκτο), αλλά και µια διαφορετική γραφή του διεθνούς ονόµατος της πόλης. Το Eleusis υπάρχει στα συγγράµµατα, στο εµπόριο ως brand name, στην ποίηση, τη λογοτεχνία και τη µουσική. Είναι στοιχείο προσβολής της προσωπικότητας της πόλης· είναι σαν κάποιος να προσπαθεί µε διάφορα κόλπα να “ξεβλαχέψει” τους κατοίκους της. Προσπαθούν να ορίσουν τη δική τους ταυτότητα και να ακυρώσουν την προηγούµενη περίοδο ή και προγενέστερα δικαιώµατα των πολιτιστικών θεσµών της πόλης, όπως τα Αισχύλεια. Ο θεσµός κλυδωνιζόταν από πολλά προβλήµατα, αλλά το τελευταίο που χρειαζόµασταν ήταν να έρθει κάποιος µε το φωτοστέφανο του σωτήρα για να επιβάλει την αλλαγή του διεθνούς καθιερωµένου ονόµατος της πόλης στο λογότυπο της πολιτιστικής πρωτεύουσας, στις ηλεκτρονικές της διευθύνσεις, ακόµη και στο ίδιο το όνοµα της εταιρείας», καταλήγει ο κ. Χρηστάκης.
Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη διάφορες προωθητικές ενέργειες σε όλα τα επίπεδα, αλλά και διαδικασία περαιτέρω συλλογής υπογραφών από κατοίκους και φίλους της Ελευσίνας µέσω ειδικής φόρµας στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://bit.ly/3t7vTce.