Την ψηφιακή καταγραφή των αλιευμάτων, ακόμη και εκείνων που προέρχονται από ερασιτεχνική αλιεία, την τοποθέτηση καμερών κλειστού κυκλώματος στα μεγαλύτερα σκάφη και εναρμονισμένες κυρώσεις σε ολόκληρη την ΕΕ, προβλέπει η νέα νομοθεσία για τον έλεγχο της αλιείας, η οποία εγκρίθηκε, χθες, από την ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που πραγματοποιείται στο Στρασβούργο.
Τα νέα μέτρα, που συμπεριλαμβάνονται στον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό, εγκρίθηκαν με 438 ψήφους υπέρ, 146 κατά και 40 αποχές και θα συμβάλουν «στη συλλογή ακριβέστερων δεδομένων, ώστε να καταστεί δυνατή η καλύτερη διαχείριση των θαλάσσιων πόρων», καθώς όλα τα αλιευτικά θα παρακολουθούνται και τα αλιεύματα θα δηλώνονται ηλεκτρονικά, ώστε να διασφαλίζεται η πλήρης ιχνηλασιμότητα, όπως αναφέρεται και στη σχετική ανακοίνωση.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τους νέους κανόνες, όλα τα σκάφη θα πρέπει να φέρουν συσκευή παρακολούθησης, που θα επιτρέπει στις εθνικές αρχές να τα εντοπίζουν και να τα ταυτοποιούν σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ορισμένα σκάφη μικρής κλίμακας μπορούν να εξαιρεθούν από την υποχρέωση αυτή έως το 2030, ενώ όλοι οι στόλοι αλιείας μικρής κλίμακας θα έχουν προθεσμία έως και τεσσάρων ετών για να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις.
Συγκεκριμένα, όλα τα σκάφη της ΕΕ, χωρίς εξαίρεση, θα πρέπει να καταγράφουν και να δηλώνουν τα αλιεύματά τους με ψηφιοποιημένο τρόπο. Αυτό ισχύει ιδίως για τα ημερολόγια αλιείας, τις δηλώσεις μεταφόρτωσης και τις δηλώσεις εκφόρτωσης, ενώ οι καπετάνιοι αλιευτικών σκαφών κάτω των 12 μέτρων θα έχουν τη δυνατότητα να συμπληρώνουν και να υποβάλουν μια απλούστερη δήλωση στο τέλος της ημέρας, μόλις τα σκάφη τους είναι ασφαλή σε λιμάνι και πριν από την εκφόρτωση.
Για πρώτη φορά, τα σκάφη αναψυχής θα πρέπει, επίσης, να δηλώνουν τα αλιεύματά τους, μέσω ηλεκτρονικών συστημάτων που θα δημιουργηθούν από τις εθνικές αρχές ή από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Εναρμόνιση των κυρώσεων και των περιθωρίων ανοχής
Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός αντιμετωπίζει και τις υφιστάμενες μεγάλες διαφορές μεταξύ των χωρών της ΕΕ σχετικά με τις κυρώσεις και, πλέον, η αξία των αλιευτικών προϊόντων, που αλιεύονται από ένα σκάφος, θα αποτελεί το κριτήριο για το ελάχιστο επίπεδο των προστίμων σε περίπτωση σοβαρής παράβασης (των κανόνων). Το «περιθώριο ανοχής», δηλαδή, η διαφορά μεταξύ της εκτίμησης των αλιευμάτων και του βάρους τους στον λιμένα εκφόρτωσης, θα καθοριστεί σε 10% ανά είδος, με ορισμένες εξαιρέσεις για τα αλιεύματα μικρού όγκου και για συγκεκριμένα είδη.
Διασφάλιση της υποχρέωσης εκφόρτωσης και της ιχνηλασιμότητας κατά μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού
Για να διασφαλιστεί η τήρηση της λεγόμενης «υποχρέωσης εκφόρτωσης», τα σκάφη της ΕΕ μήκους 18 μέτρων και άνω, που ενέχουν υψηλό κίνδυνο μη συμμόρφωσης, όπως σημειώνεται, θα πρέπει να διαθέτουν επί του σκάφους συστήματα εξ αποστάσεως ηλεκτρονικής παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένων καμερών κλειστού κυκλώματος, το αργότερο τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος της νέας νομοθεσίας.
Όσοι δραστηριοποιούνται στον τομέα της αλιείας θα πρέπει να διατηρούν πληροφορίες από ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, από τη θάλασσα έως το πιάτο, δηλαδή, από την πρώτη συναλλαγή έως το στάδιο λιανικής πώλησης των προϊόντων αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. «Η πλήρης ψηφιακή ιχνηλασιμότητα των ψαριών και των παραγώγων τους θα πρέπει να συμβάλει στην ενίσχυση της ασφάλειας των τροφίμων, στη διασφάλιση δικαιότερου ανταγωνισμού και στην καταπολέμηση της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας», υπογραμμίζεται στην ίδια ανακοίνωση.
Κλάρα Αγκιλέρα: «Οι νέοι κανόνες ελέγχου θα είναι εναρμονισμένοι και πιο διαφανείς, με πλήρως ψηφιακές διαδικασίες»
«Καταλήξαμε σε μια ισορροπημένη συμφωνία για τον τομέα της αλιείας στην ΕΕ. Οι νέοι κανόνες ελέγχου θα είναι εναρμονισμένοι και πιο διαφανείς, με πλήρως ψηφιακές διαδικασίες», τόνισε σε δήλωσή της η εισηγήτρια της Έκθεσης, Ισπανίδα ευρωβουλευτής, που ανήκει στην πολιτική ομάδα των Ευρωσοσιαλιστών, Κλάρα Αγκιλέρα μετά την ψηφοφορία. «Οι αλιείς θα έχουν στη διάθεσή τους τέσσερα έτη για να προσαρμοστούν στις αλλαγές και ο τομέας της αλιείας μικρής κλίμακας θα επωφεληθεί από τις απλουστευμένες υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων», προσέθεσε, ενώ, όπως είπε, «με τον τρόπο αυτό, οι ευρωβουλευτές ανταποκρίνονται στη ζήτηση των καταναλωτών για πληροφορίες σχετικά με την προέλευση όλων των τροφίμων που καταλήγουν στο πιάτο τους».
Ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός πρέπει, τώρα, να εγκριθεί -και επίσημα- από το Συμβούλιο της ΕΕ και θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί – όπως αναφέρθηκε και παραπάνω στο κείμενο- τα διάφορα μέτρα θα εφαρμοστούν σταδιακά, παρέχοντας στα κράτη μέλη και στους αλιευτικούς στόλους χρόνο για να προσαρμοστούν.
Υπενθυμίζεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει προτείνει από το 2018 την αναθεώρηση του συστήματος ελέγχου της αλιείας με σκοπό «τον εκσυγχρονισμό και την απλούστευση των κανόνων για την παρακολούθηση των αλιευτικών δραστηριοτήτων και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης με την Κοινή Αλιευτική Πολιτική».
Χρυσόστομος Μπίκατζικ
