Της Βίκυς Σαμαρά
Η ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου με δύναμη ψυχής ανέδειξε το τεράστιο ζήτημα της σεξουαλικής κακοποίησης, με μία συγκλονιστική εξομολόγηση. Και όμως υπήρξαν “άνθρωποι”, εντός πολλών εισαγωγικών, που έβγαλαν χολή για ένα θύμα βιασμού. Δεν μας κάνει εντύπωση, αλλά δεν μπορούμε να σιωπήσουμε.
Οι κλασικές χυδαίες ερωτήσεις: Γιατί δεν μίλησε νωρίτερα; Γιατί μιλά τώρα; Γιατί μπήκε στο δωμάτιο; Μήπως τον προκάλεσε; Μήπως τα ήθελε;
Γιατί δεν μίλησε όταν ήταν ένα αδύναμο και φοβισμένο παιδί 20 χρονών, που δεν μπορούσε να το αντιμετωπίσει; Και γιατί μίλησε τώρα που μπορεί; Πουθενά δε βρίσκεις τους αυτόκλητους κριτές του πληκτρολογίου, που ξέρουν τα πάντα, εκτός από το να είναι άνθρωποι.
Σε μία κοινωνία που δεν έχει διδάξει τα αγόρια να σέβονται το “όχι” και όλα τα μέλη της να μην αντιμετωπίζουν το θύμα ως θύτη, προκαλεί αλήθεια απορία γιατί μία 20χρονη κοπέλα δεν είχε τολμήσει να μιλήσει;
Πολλώ δε μάλλον που στο χώρο του αθλητισμού, αλλά και σε πολλούς ανταγωνιστικούς επαγγελματικούς χώρους, εάν μία γυναίκα καταγγείλει έναν ισχυρότερο άνδρα που ασέλγησε σε βάρος της, κινδυνεύει να τελειώσει η καριέρα της, αλλά να “τελειώσουν” και την ίδια ψυχολογικά με ανηλεή πόλεμο.
Η υπόθεση του φυσιοθεραπευτή της ολυμπιακής ομάδας ενόργανης γυμναστικής των ΗΠΑ, Λάρι Νασσάρ, είναι ενδεικτική. Οι πρώτες καταγγελίες σε βάρος του είχαν θαφτεί από την ίδια την ομοσπονδία. Κακοποιούσε αθλήτριες από τότε που ήταν ανήλικες. Και όσες μίλησαν “εξαφανίστηκαν” από το προσκήνιο.
Η Ελένη Τοπαλούδη είχε πάει στην αστυνομία. Θυμάστε πως αντιμετωπίστηκε;
Αυτά δεν τα γράφουμε για να αποθαρρύνουμε τα θύματα να μιλήσουν. Αλλά για να μην ξεχνάμε όλοι, ότι πρέπει να τους προσφέρουμε την ασφάλεια για να μιλήσουν. Και κυρίως, να ξεριζώσουμε την κουλτούρα του βιασμού. Αντί να εστιάζουμε στο πως θα προστατέψουν τον εαυτό τους οι γυναίκες ή τι θα κάνουν εκ των υστέρων (όχι πως και αυτό δεν είναι φυσικά σημαντικό), ας επικεντρωθούμε στις αιτίες που δημιουργούν βιαστές.
Ό,τι και να φόρεσε, ό,τι και να έκανε, όπου και να πήγε μία γυναίκα δεν έχει σημασία. Μήπως δεν βιάζονται γυναίκες που φοράνε μπούργκα; Μήπως τα μικρά παιδιά που βιάζονται, “προκάλεσαν”; Ή μήπως οι άντρες θύματα βιασμού φορούσαν “καυτό μίνι”;
Τα σχόλια σεξιστών, ανδρών και γυναικών (ναι, υπάρχει δυστυχώς και εσωτερικευμένος μισογυνισμός), αλλά και η θεσμική αντιμετώπιση των θυμάτων βιασμού, είναι που στέλνει στις γυναίκες το μήνυμα πως εάν βιαστούν, αυτές θα φταίνε, αυτές πρέπει να ντρέπονται, αυτές θα πληρώσουν αν μιλήσουν. Ήρθε η ώρα να αντιστρέψουμε αυτή την κατάσταση, να αποκαταστήσουμε την ισορροπία, να αποδίδεται η πραγματική ευθύνη.
Αυτό που έχει κυρίως σημασία είναι να διδάξουμε τα μικρά αγόρια να αντιμετωπίζουν τις γυναίκες ως ανθρώπους και να σέβονται τους ανθρώπους. Ότι δεν είναι υποχρεωμένος κανείς να τους λέει πάντα “ναι”. Οτι η απόρριψη δεν ειναι και το τέλος του κόσμου. Ότι καμία γυναίκα και κανένας άνθρωπος δεν είναι κτήμα τους. Και να μη σιωπούμε όταν τα θύματα βιασμού, βιάζονται μία ακόμη φορά από σεξιστικά, απάνθρωπα, κτηνώδη σχόλια.
Ναι, να μιλάτε κορίτσια, θα έχετε τη στήριξη μας. Αλλά κυρίως, να μην βιάζετε, αγόρια.
Γιατί το ερώτημα δεν ειναι εκεινη γιατί δε μίλησε. Αλλά εκείνος γιατί βίασε. Και πως θα αποδοθεί Δικαιοσύνη.
Και ναι τώρα που η Μπεκατώρου μίλησε, ξεκίνησε δικαστική διερεύνηση και υπάρχουν και άλλες καταγγελίες αθλητριών για το συγκεκριμένο άνθρωπο. Ποτέ δεν είναι αργά για Δικαιοσύνη.
Με τη Σοφία. Και με κάθε Σοφία.
