Νέο ξεκίνημα το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου για το κυριακάτικο Παζάρι στον Ποταμό, ύστερα από “αγρανάπαυση” πολλών μηνών και συνολικά δύο ετών υπολειτουργία, ελέω κορονοϊού. Αντί όμως, της συνήθους εικόνας της πολύβουης κυψέλης δραστηριότητας, με παραγωγούς, πάγκους και επισκέπτες να συνωστίζονται σε μια “οργασμική” αλληλεπίδραση, βρεθήκαμε εμπρός σε ένα βουβό τοπίο, σε μια “χέρσα κόπια” ενός θεσμού που άκμασε επί τέσσερις αιώνες σε τούτη τη γωνιά του νησιού. Αλλά, πλέον, ατενίζει το μέλλον με αμηχανία.
Σίγουρα, κάθε αρχή είναι δύσκολη, όπως λέει και ο σοφός λαός μας. Επιπλέον, η πρώτη μέρα επαναλειτουργίας δεν είναι Κυριακή αλλά, εκτάκτως, Σάββατο και μάλιστα Μεγάλο Σάββατο. Όμως, το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη πελατών. Τουναντίον. Ο Ποταμός και τα Κύθηρα γενικότερα, σφύζουν από ζωή τις τελευταίες μέρες. Ένα ατελείωτο λεφούσι επισκεπτών έχει εκδράμει στο νησί για τις γιορτές του Πάσχα. Απόδειξη αυτού, σε όλα τα παρακείμενα καφέ πέριξ της πλατείας, παρατηρήθηκε το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου το αδιαχώρητο. Όμως, όταν λείπουν οι παραγωγοί και υπάρχει τέτοια ένδεια σε προϊόντα, μοιραία το αγοραστικό ενδιαφέρον ατονεί. Πελάτες, ουσιαστικά δεν είδαμε κατά την εκεί παρουσία μας.
Και το ερώτημα, τίθεται αμείλικτο. «Τις πταίει»; Ο χιλιοτραγουδισμένος Κανονισμός λειτουργίας του Παζαριού, έχει δημοσιευτεί από τον Ιούλιο του 2021 και σχεδόν 10 μήνες μετά, έχουν δοθεί, όλες κι όλες, 6 άδειες σε παραγωγούς. Ο δήμαρχος, βεβαίως, από την πλευρά του -και υπεραμυνόμενος της απόφασης για κανονιστικό πλαίσιο- δηλώνει πως με την εν λόγω ρύθμιση, το Παζάρι «διαφυλάχθηκε ουσιαστικά», ενώ αισιοδοξεί ότι τελικά θα καλυφθούν και οι 15 διαθέσιμες θέσεις με τις εναπομείνασες νόμιμες άδειες συμμετοχής.
Με δεδομένο βεβαίως, το μεγάλο διάστημα από την δημοσίευση του Κανονισμού μέχρι την πρώτη μέρα επαναλειτουργίας, κάποιος θα μπορούσε να αντιτείνει πως κανονικά θα έπρεπε να είχαμε απαρτία. Κάτι που απέχει παρασσάγγες από την εικόνα που αντικρύσαμε. Είναι δεδομένο ότι οι αγρότες παρουσιάζονται μουδιασμένοι από τις δυσκολίες με την ακρίβεια και το κόστος παραγωγής, ενώ το νέο πλαίσιο, φαίνεται πως αποθαρρύνει πολλούς από τους μικρούς παραγωγούς που παραδοσιακά έδιναν πνοή στο Παζάρι.
Πέρα από όλα αυτά, όμως, υπάρχει διάχυτη η ανησυχία πως ο νέος Κανονισμός θα “ευνουχίσει” τον θεσμό από τον παραδοσιακό του χαρακτήρα και το Παζάρι θα εκπέσει σε ένα καθεστώς λαϊκής αγοράς, περιορισμένης απήχησης.
Το διάστημα που ακολουθεί, αναμένεται να είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για το μέλλον ενός θεσμού που αγαπήθηκε και στηρίχθηκε ανά τους αιώνες από τους Τσιριγώτες. Που αποτέλεσε κυψέλη κοινωνικοποίησης και έμπρακτης στήριξης στον ντόπιο παραγωγό. Οι πολίτες, ήδη από τα τέλη Μαρτίου, προσανατολίζονται σε μια σειρά ανοιχτών διαλόγων ώστε να αναζητηθούν λύσεις για την βέλτιστη και πλέον εύρυθμη λειτουργία του Παζαριού. Θεσμοί και φορείς, όλων των τάσεων, των αποχρώσεων και των παρατάξεων, επιβάλλεται να συμμετάσχουν. Το Παζάρι πρέπει να διαφυλαχθεί, να τονωθεί εκ νέου και να “παραδοθεί” στον Τσιριγώτη του μέλλοντος, άρρηκτα δεμένο με το παρελθόν του.