Παράνομο και αδιαφανή σε επιμέρους παραμέτρους του, έκρινε τον συνοπτικό διαγωνισμό που προκήρυξε ο Δήμος Κυθήρων για τις μονάδες αφαλάτωσης σε Αγία Πελαγία και Διακόφτι, η Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ).
Η ΑΕΠΠ παρενέβη στην διαδικασία, ύστερα από ενστάσεις που υπέβαλαν δύο εταιρείες κατά της σύμβασης εγκατάστασης φορητών μονάδων αφαλάτωσης στο νησί, κρίνοντας πως όλες οι ενέργειες του αναθέτοντος φορέα (Δήμος Κυθήρων), δεν συνάδουν με τον χαρακτήρα του κατεπείγοντος. Πρόκειται για ένα αρκετά ακριβό έργο, αρχικού κόστους 1.387.096,77 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α. 24% και -ως εκ τούτου- αποτελεί σοβαρό ζήτημα το πώς διενεργούνται οι διαγωνισμοί σε αυτές τις περιπτώσεις, με ευθύνη των δημοσίων φορέων.
Ο ίδιος ο Δήμος, υποστηρίζει, με πρόσφατη ανακοίνωσή του, πως η όλη διαδικασία του κατεπείγοντος, υπαγορεύεται από τις υφιστάμενες συνθήκες λειψυδρίας στα Κύθηρα και τις δυσοίωνες, περί αυτών, εκτιμήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για το ύψος των βροχοπτώσεων στο νησί, χαρακτηρίζοντας «νομικά διάτρητη» την απόφαση της ΑΕΠΠ. Επικαλείται, δε, την υφιστάμενη νομοθεσία, για να δικαιολογήσει τις κατεπείγουσες διαδικασίες τις οποίες επέλεξε, μέσω του συνοπτικού διαγωνισμού στον οποίο κατέφυγε. Θεωρεί μάλιστα, πως σε θέματα διαφάνειας, ο συγκεκριμένου τύπου διαγωνισμός δεν διαφέρει από τον ανοικτό.
Είναι όμως, πάνω σε αυτό το λεπτό σημείο, όπου εδράζει την επιχειρηματολογία της η ΑΕΠΠ, καθώς χρεώνει στην Δημοτική Αρχή Κυθήρων το ότι επέλεξε τον συγκεκριμένο τύπο διαγωνισμού κατά παρέκλιση της κείμενης νομοθεσίας, στον βραχύχρονο και επείγοντα χαρακτήρα της οποίας, δεν ανταποκρίνεται. Κι αυτό, για δύο λόγους. Από τη μία, η ίδια η μελέτη του διαγωνισμού χρονολογείται από τον Οκτώβριο του 2019 (εφημερίδα «Κυθέρεια», φύλλο Αυγούστου, σελ.9). Και από την άλλη, η διάρκεια της σύμβασης τοποθετείται έως και το 2023, «αντικείμενο δηλαδή, που ουδόλως είναι βραχυχρόνιου χαρακτήρα, σκοπεί στην αντιμετώπιση επειγουσών και άμεσων αναγκών βραχυχρόνιου διαστήματος, ούτε προδήλως είναι προσωρινή ή σχετική εγκατάσταση (απόφαση ΑΕΠΠ, σελ. 7)…»
Στην ουσία, η ΑΕΠΠ λέει πως, ανεξαρτήτως της ορθότητας της υφιστάμενης νομοθεσίας περί κατεπείγοντος διαδικασίας, είναι οι ίδιες οι ενέργειες της αναθέτουσας αρχής (Δήμος Κυθήρων), που, όντας εκτεινόμενες κατά πολύ μέσα στον χρόνο, αναιρούν αυτόν τον ίδιο χαρακτήρα του κατεπείγοντος. Επιπλέον, δε, είναι οι ενέργειες της αναθέτουσας αρχής, που αναιρούν και τον χαρακτήρα του βραχύβιου της σύμβασης, κάτι που «προκύπτει και από επιμέρους εργασίες του αντικειμένου, περί δεντροφυτεύσεων και διαμόρφωσης περιβάλλοντος χώρου και κατασκευή μόνιμης, τσιμεντένιας βάσης έδρασης (απόφαση ΑΕΠΠ, σελ. 7)…»
Η ΑΕΠΠ, με λίγα λόγια, μας λέει πως η Δημοτική Αρχή σχεδίασε ένα έργο με μακρινό χρονικό ορίζοντα, για να εξυπηρετήσει δεδομένες επείγουσες ανάγκες, επικαλούμενη νομοθεσία που ορίζει βραχυπρόθεσμη χρήση του. Και όλα αυτά, γιατί; Για να καταφύγει σε μια συγκεκριμένη διαδικασία επιλογής υποψηφίων. Κι εδώ είναι που η Αρχή εγείρει και θέματα διαφάνειας, μιας και με την επιλογή του συνοπτικού διαγωνισμού, «περικόπτονται οι προθεσμίες υποβολής προσφορών», προφανώς σε βάρος ενδιαφερομένων εταιρειών, ενώ χρεώνει στον Δήμο και ασαφή κριτήρια, επιλογής, αξιολόγησης και ανάθεσης. Κάποιες, μάλιστα, από τις διευκρινίσεις επί των κριτηρίων, δεν δημοσιεύτηκαν (από τον Δήμο) ως μέρος του κανονιστικού περιεχομένου της διαδικασίας αλλά κοινοποιήθηκαν μόνο σε ορισμένες εκ των εταιρειών που έκαναν προσφυγή, μη παράγοντας, κατ’ αυτόν τον τρόπο, δεσμευτικότητα έναντι όλων.
Εδώ, κάποιος δεν θα μπορούσε να αποκλείσει πρόθεση μεροληψίας υπέρ κάποιων υποψηφίων και να «κουμπώσει» αυτήν την κατηγορία στην επιλογή του συνοπτικού διαγωνισμού.
Εδώ ακριβώς, υπεισέρχεται το δημοσίευμα της εφημερίδας «Κυθέρεια», με τίτλο «Δικαστικό… “μπλόκο” για τις 3 αφαλατώσεις» (φύλλο Αυγούστου 2021, σελ.9), στο οποίο, ο συντάκτης αντιπαραβάλλει τις υφιστάμενες φορητές μονάδες αφαλάτωσης Αντικυθήρων και Τήνου, με την πρώτη, καίτοι μισής δυναμικότητας, να στοιχίζει, εν τέλει, τα διπλά.
Σε αυτό το σημείο, θα μπορούσαν να τεθούν ορισμένα ερωτήματα προς τον Δήμο Κυθήρων:
- Γιατί έδωσε χαρακτήρα μονιμότητας σε ένα έργο, για το οποίο ο ίδιος επικαλέστηκε συνθήκες επιτακτικής ανάγκης;
- Γιατί δεν όρισε μια σαφή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στα στοιχεία αξιολόγησης και ανάθεσης;
- Γιατί, εν τέλει, κατέφυγε στον συνοπτικό διαγωνισμό, την ώρα που οι χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες που και ο ίδιος επικαλείται, του άφηναν το περιθώριο να εξετάσει περισσότερες υποψηφιότητες (και σε μεγαλύτερο βάθος) μέσω ενός ανοιχτού διαγωνισμού;
- Για ποιους λόγους, χαρακτηρίζει ο Δήμος την απόφαση της ΑΕΠΠ, «νομικά διάτρητη»;
- Πώς μπορεί να εξηγήσει την μεγάλη κοστολόγηση της υπάρχουσας φορητής μονάδας αφαλάτωσης στα Αντικύθηρα, σε σχέση με αντίστοιχες μονάδες άλλων νησιών;
Τέλος -και επειδή ένας Δήμος δεν απαρτίζεται μόνο από την πλειοψηφούσα παράταξη- εντύπωση προκαλεί η παντελής απουσία οποιασδήποτε αντίδρασης από μέρους της αντιπολίτευσης. Να θυμίσουμε εδώ, πως η απόφαση της ΑΕΠΠ είναι γνωστή από τις 13 Ιουλίου, ενώ, εδώ και 10 ημέρες, έχει κυκλοφορήσει η εφημερίδα «Κυθέρεια», με εκτενές άρθρο για την υπόθεση.
Πέρα από την Δημοτική Αρχή, και οι δημοτικοί σύμβουλοι μείζονος και ελάσσονος αντιπολίτευσης, καλούνται να πάρουν θέση. Προς τούτο, άλλωστε, έχουν εκλεγεί. Για να ελέγχουν την εξουσία.
Αύριο, θα επανέλθουμε, με περισσότερα στοιχεία και πληροφορίες για τον διαγωνισμό.