Στις 29 Οκτωβρίου 2024, το Περιφερειακό Συμβούλιο Αττικής θα συνεδριάσει για να γνωμοδοτήσει επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (Σ.Μ.Π.Ε.) του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων (ΥΑΠ), με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περίπτωση της εγκατάστασης αιολικού πάρκου στα Αντικύθηρα. Η συνεδρίαση, που θα πραγματοποιηθεί στον Άγιο Στέφανο, θα εξετάσει τις πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τα οφέλη από την υλοποίηση αυτών των μεγάλων ενεργειακών έργων, ειδικά σε ευαίσθητες περιοχές όπως τα Αντικύθηρα, τα οποία βρίσκονται εντός του Εθνικού Δικτύου Natura 2000.
Το ζήτημα της εγκατάστασης ανεμογεννητριών στα Αντικύθηρα έχει δημιουργήσει εύλογα ερωτήματα στο πρόσφατο παρελθόν, καθώς πρόκειται για μια περιοχή με ιδιαίτερη σημασία, γνωστή για τη μοναδική της βιοποικιλότητα και τη στρατηγική θέση στο μεταναστευτικό πέρασμα των πτηνών. Τα Αντικύθηρα θεωρούνται μια από τις πιο σημαντικές περιοχές της Μεσογείου για τα πουλιά, και κάθε αλλοίωση του περιβάλλοντος θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις. Η εγκατάσταση ανεμογεννητριών ύψους έως και 280 μέτρων και ισχύος 15 MW δημιουργεί ανησυχίες σχετικά με την επίδρασή τους στα οικοσυστήματα της περιοχής, ιδίως λόγω των κοντινών αποστάσεων από προστατευόμενες περιοχές.
Σημειώνεται ότι έχει ασκηθεί κριτική του ΣΥΡΙΖΑ προς την κυβέρνηση για το Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης ΥΑΠ που επικεντρώνεται ακριβώς σε αυτά τα ζητήματα, καθώς η κυβέρνηση προχωρά στην εγκατάσταση υπεράκτιων αιολικών πάρκων χωρίς την ολοκλήρωση των Θαλάσσιων Χωροταξικών Σχεδίων. Ο βουλευτής Μιλτιάδης Ζαμπάρας κατέθεσε επίκαιρη ερώτηση στη Βουλή, επισημαίνοντας ότι η απουσία ολοκληρωμένου χωροταξικού σχεδιασμού δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για τις περιβαλλοντικές ισορροπίες. Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει ότι οι ανεμογεννήτριες στην Ελλάδα θα εγκατασταθούν σε αποστάσεις που φτάνουν μόλις τα 500 μέτρα από προστατευόμενες περιοχές Natura, ενώ σε άλλες χώρες της Ε.Ε. οι ανεμογεννήτριες τοποθετούνται τουλάχιστον 10 ναυτικά μίλια μακριά από την ακτή.
Το Επιμελητήριο Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητας, σε συνεργασία με άλλους επιστημονικούς φορείς, έχει εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις για τις επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στη θαλάσσια ζωή και τη βιοποικιλότητα, επισημαίνοντας ότι οι μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων δεν καλύπτουν επαρκώς αυτά τα ζητήματα. Επίσης για το ζήτημα του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού έχει παρέμβει και το WWF με σχετική έκεθεση.
Δεν υπάρχει γνωμοδότηση του Δήμου Κυθήρων
Ο Δήμος Κυθήρων δεν έχει καταθέσει ακόμα γνωμοδότηση, παρά τις εκκλήσεις από την Περιφέρεια. Το γεγονός αυτό έχει προκαλέσει εύλογα ερωτήματα, καθώς στα Κύθηρα υπάρχει ευαισθητοποίηση από τους κατοίκους, οι οποίοι επιμένουν σταθερά σε ουσιαστική διαβούλευση για το μέλλον των περιοχών τους. Την ίδια στιγμή ο Δήμος Μεγαρέων έχει ήδη καταθέσει τις απόψεις του, διαφωνώντας με την προτεινόμενη χωροθέτηση των αιολικών πάρκων, επικαλούμενος επιπτώσεις στο περιβάλλον και στις τοπικές κοινωνίες
Η εξέλιξη αυτής της υπόθεσης αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς το Περιφερειακό Συμβούλιο θα κληθεί να ισορροπήσει μεταξύ των αναγκών για ενεργειακή ανάπτυξη και της προστασίας των φυσικών και περιβαλλοντικών πόρων σε ευαίσθητες περιοχές όπως τα Αντικύθηρα.
Η Κίνηση Πολιτών Κυθήρων ήδη ενήμερη από πέρσι για το σχέδιο
Θα πρέπει να σημειωθεί οτι η Κίνηση Πολιτών Κυθήρων έχει ήδη από πέρσι εκδώσει δελτίο Τύπου σχετικά με το σχέδιο του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων. Έχει ενδιαφέρον ποια θα είναι η άποψη της κίνησης μετά τις τελευταίες εξελίξεις.
Τι λέει η εισήγηση για τα Αντικύθηρα
Στη γνωμοδότηση επί της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αντικείμενο της εισήγησης θα αποτελέσει μόνο η ΠΟΑΥΑΠ Αντικυθήρων και η παράκτια ζώνη οι οποίες ανήκουν διοικητικά στην Περιφέρεια Αττικής. Διαβάστε παρακάτω:
ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΩΣ ΠΡΟΚΥΨΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΑΥΑΠ ΑΝΤΙΚΥΘΗΡΩΝ
Πλωτή Έδραση Α/Γ
Η πλωτή έδραση Α/Γ αποτελεί μία από τις πρόσφατες τεχνολογικές εξελίξεις στην υπεράκτια αιολική ενέργεια και επιτρέπει την εγκατάσταση Α/Γ σε βάθη νερού μεγαλύτερα των 60m. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της πλωτής έδρασης είναι η μειωμένη δραστηριότητα στο βυθό κατά τη φάση εγκατάστασης/κατασκευής, καθώς δεν απαιτείται πασσαλόμπηξη στον πυθμένα. Τα πλωτής έδρασης ΥΑΠ αποτελούνται από Α/Γ τοποθετημένες σε πλωτές διατάξεις έδρασης, συνδεδεμένες με σύστημα αγκύρωσης στο βυθό, το οποίο συγκρατεί τη θέση τους. Στην εικόνα 3.8 παρουσιάζονται ενδεικτικά οι τύποι διατάξεων έδρασης και αγκύρωσης σε σχέση με α) την εγκατεστημένη ισχύ τους και β) ανακοινώσεις έργων ΥΑΠ έως το 2027 σε παγκόσμιο επίπεδο.
Απαιτούμενες φάσεις για την υλοποίηση του έργου
Όσον αφορά στις δραστηριότητες που αναμένεται να απαιτηθούν για την κατασκευή, λειτουργία και απεγκατάσταση των έργων ΥΑΠ, ενδεικτικά αυτές περιλαμβάνουν (https://guidetofloatingoffshorewind.com/guide/i-installation-and-commissioning/):
Α. Φάση ερευνών πεδίου για τη συλλογή δεδομένων εντός ΠΟΑΥΑΠ (άδεια έρευνας) [ενδεικτική διάρκεια 3 έτη]
Κατά το στάδιο των Αδειών Έρευνας ΥΑΠ, αναφέρονται συνοπτικά παρακάτω ενδεικτικές εργασίες και μελέτες που διεξάγονται:
– Μέτρηση ωκεανογραφικών και ατμοσφαιρικών παραμέτρων (Metocean campaign): Πραγματοποιείται συλλογή ατμοσφαιρικών και ωκεανογραφικών δεδομένων βάσει των οποίων θα γίνει ο σχεδιασμός του ΥΑΠ (π.χ. διάταξη Α/Γ, διαστασιολόγηση θεμελίωσης), θα εκτιμηθεί η παραγόμενη ενέργεια και θα περιγραφούν λεπτομερώς οι επικρατούσες συνθήκες στην περιοχή ενδιαφέροντος.
– Γεωφυσική μελέτη: Η μελέτη περιλαμβάνει τη χαρτογράφηση του θαλάσσιου πυθμένα, τον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών του πυθμένα και των γεωλογικών του υποστρωμάτων. Επίσης, κατά τη διάρκεια αυτών των μελετών είναι εφικτός ο εντοπισμός πιθανών προκλήσεων στον πυθμένα που χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής όπως είναι τα μη εκραγέντα πυρομαχικά, τα ναυάγια και οι γεωκίνδυνοι (π.χ. υποθαλάσσια κατολίσθηση, ρήγμα).
– Γεωτεχνική μελέτη: Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει συλλογή δειγμάτων επιφανειακού ιζήματος και πυρήνων από τον πυθμένα με σκοπό τη διερεύνηση των φυσικών χαρακτηριστικών και τεχνικών ιδιοτήτων του θαλάσσιου πυθμένα.
– Περιβαλλοντική έρευνα: Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει εργασίες πεδίου για την καταγραφή της ορνιθοπανίδας, βενθικών κοινωνιών, θαλάσσιων θηλαστικών και χελώνων, ιχθυοπανίδας, καθώς και μετρήσεις/αναλύσεις ποιότητας των θαλάσσιων υδάτων και μετρήσεις υποθαλάσσιου θορύβου, αποτυπώσεις του τοπίου. Με βάση τα δεδομένα που συλλέγονται, αξιολογούνται οι πιθανές περιβαλλοντικές επιπτώσεις από την ανάπτυξη του ΥΑΠ σε μια περιοχή.
– Μελέτη για την πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων: Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει βαθυμετρική αποτύπωση και εργασίες αξιολόγησης της σύστασης του θαλάσσιου πυθμένα, καθώς και την αξιολογηση των πιθανά σημαντικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που μπορεί να επιφέρει η πόντιση υποβρύχιων καλωδίων και η κατασκευή χερσαίου υποσταθμού.
– Μελέτη επιπτώσεων στο ανθρωπογενές περιβάλλον: Η μελέτη αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μελέτη αρχαιολογικού και πολιτισμικού ενδιαφέροντος, καθώς και τη μελέτη κοινωνικο-οικονομικών επιπτώσεων σε τοπικό επίπεδο. Ανάλογα με την περιοχή ενδιαφέροντος για ανάπτυξη ΥΑΠ, ενδέχεται να συμπεριληφθούν μελέτες που αφορούν την αξιολόγηση επιπτώσεων στην αεροπλοΐα και στη ναυσιπλοΐα.
Β. Φάση κατασκευής ΥΑΠ πλωτής έδρασης (ενδεικτική διάρκεια 3-4 έτη για ΥΑΠ 450 MW)
– Εργασίες παρακολούθησης ορνιθοπανίδας, θαλάσσιων θηλαστικών και χελωνών κατά τις εργασίες κατασκευής.
– Εγκατάσταση υπεράκτιου Υ/Σ.
– Πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων ηλεκτρικής διασύνδεσης στο ΕΣΜΗΕ.
– Κατασκευή χερσαίων δικτύων ηλεκτρικής διασύνδεσης (υπόγεια καλώδια, εναέριες ΓΜ, Υ/Σ) – εφόσον η υποθαλάσσια διασύνδεση στο ΕΣΜΗΕ δεν είναι εφικτή.
– Εγκατάσταση αγκυρώσεων στον πυθμένα στις θέσεις έδρασης των πλωτών Α/Γ.
– Μεταφορά τμημάτων πλωτών Α/Γ από το λιμένα εξυπηρέτησης στις θέσεις έδρασης και επί τόπου συναρμολόγηση Α/Γ.
– Εγκατάσταση πλωτών Α/Γ στις θέσεις έδρασης.
Επισυνάπτονται τα σχετικά έγγραφα της εισήγησης στο Περιφερειακό Συμβούλιο
