Συνέντευξη στη μεγαλύτερη σε κυκλοφορία ημερήσια ελληνική εφημερίδα της Αυστραλίας και στο δημοσιογράφο Ηλία Καραγιάννη έδωσε ο Δήμαρχος Κυθήρων Ευστράτιος Χαρχαλάκης. Διαβάστε την εδώ:
1. Κύριε Δήμαρχε, τα Κύθηρα είναι ένας τόπος, από τον οποίο έχουν μεταναστεύσει χιλιάδες πολίτες προς την Αυστραλία τις περασμένες δεκαετίες. Οι δεσμοί μεταξύ Κυθήρων και Αυστραλίας είναι άρρηκτοι. Θα ήθελα όμως να μου πείτε και εσείς ως ο πρώτος πολίτης των Κυθήρων τι σημαίνει για το νησί η ομογένεια της Αυστραλίας;
Καταρχήν θέλω θερμά να σας ευχαριστήσω για το βήμα που μου δίνετε, προκειμένου να επικοινωνήσω μέσω της ιστορικής σας εφημερίδας, με τους δεκάδες χιλιάδες αποδήμους Κυθήριους που βρίσκονται στην Αυστραλία. Όταν πριν 4 χρόνια βρέθηκε στο νησί μας ο Πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. Griffin, έμεινε έκπληκτος όταν διαπίστωσε ότι σε κάθε πλατεία, σε κάθε χωριό, σε κάθε κοινωνική εκδήλωση άκουγε διαρκώς συνομιλίες στα αγγλικά. Μου είπε λοιπόν τότε «νομίζω ότι βρίσκομαι στο Σύδνεϋ»! Αυτό ακριβώς είναι η ομογένεια της Αυστραλίας για το νησί μας: το alter ego των Κυθήρων και των Κυθηρίων. Δεν υπάρχει κυθηραϊκό σπίτι που να μην έχει συγγενείς στην Αυστραλία. 4.000 οι κάτοικοι των Κυθήρων, 80.000 οι κυθηραϊκής καταγωγής Έλληνες της Αυστραλίας! Για εμάς τους εντός Ελλάδος, η τεράστια αυτή παροικία σημαίνει πάρα πολλά. Είναι συμπατριώτες μας που έχουν ενσωματωθεί με απόλυτη επιτυχία στην αυστραλιανή κοινωνία, προσφέρουν στον τομέα της οικονομίας, των επιχειρήσεων, της πολιτικής και του πολιτισμού και φυσικά δεν ξεχνούν ποτέ το γενέθλιο τόπο τους. Συμβάλλουν με κάθε τρόπο στην ανάπτυξη των Κυθήρων, ενισχύουν την τοπική οικονομία, γίνονται χορηγοί σημαντικών έργων και δράσεων διαχρονικά.
2. Μια εμβληματική πολιτιστική υποδομή είναι προς των πυλών. Αναφέρομαι στο «Μουσείο Κυθηραϊκής Μετανάστευσης» στην Αγία Πελαγία. Πρόσφατα με ένα βίντεο αναγγείλατε ουσιαστικά την έναρξη του. Πείτε μας δυο λόγια για αυτό το έργο, που θα αρχίσει επί της δημαρχίας σας. Σε τι επίπεδο βρίσκεται αυτή τη στιγμή, τι χρειάζεστε για να ολοκληρωθεί και πότε αναμένεται να ανοίξει τις πύλες του στους επισκέπτες;
Το Μουσείο Κυθηραϊκής Μετανάστευσης ξεκίνησε ως ιδέα πριν 3 περίπου χρόνια. Ήταν κάτι που είχα στο μυαλό μου πάντα και το 2019 μοιράστηκα αυτή τη σκέψη και ιδέα μου με το σωματείο «Φίλοι Μουσείων Κυθήρων» (ΦΜΚ), που δημιουργήθηκε κυρίως από Κυθηρίους της διασποράς και συνέβαλε τα μέγιστα προ ετών στην χρηματοδότηση όλων των μελετών για την ανακατασκευή του Αρχαιολογικού Μουσείου Κυθήρων που είχε υποστεί τεράστιες ζημιές από τον σεισμό του 2006. Πράγματι οι ΦΜΚ αμέσως αγκάλιασαν αυτή την εμβληματική ιδέα και προχωρήσαμε το 2020 στην υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας. Το συνολικό κόστος των μελετών θα υπερβεί τις 60.000€ και θα καλυφθεί εξολοκλήρου μέσω των ΦΜΚ και από συνεισφορές ομογενών (και όχι μόνο). Υπολογίζουμε να ολοκληρωθούν οι μελέτες μαζί με την αδειοδότηση του έργου σε περίπου 1 έτος από σήμερα. Το έργο θα κατασκευαστεί στον οικισμό της Αγ. Πελαγίας, εκεί που σήμερα βρίσκεται το εγκαταλελειμμένο κτίριο του παλαιού Δημοτικού Σχολείου, το οποίο φυσικά θα κατεδαφιστεί. Ο οικισμός της Αγ. Πελαγίας δεν επελέγη τυχαία. Από το λιμάνι της Αγ. Πελαγίας αναχώρησαν για την Αυστραλία και τις ΗΠΑ δεκάδες χιλιάδες Κυθήριοι στις δεκαετίες του ‘40 και του ’50, υπάρχει δηλαδή ένας ισχυρότατος συμβολισμός. Τα αρχικά σχέδια έχουν ήδη ολοκληρωθεί και είναι εντυπωσιακά. Στην εκπόνηση της Μουσειολογικής Μελέτης καθώς και στην επιστημονική τεκμηρίωση του υλικού θα συνεργαστούμε με την Ακαδημία Αθηνών, το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της Χώρας, που διαθέτει μεγάλη εμπειρία μέσω του Κέντρου Λαογραφίας. Το Μουσείο θα περιλαμβάνει υπερσύγχρονες υποδομές, όπως αίθουσα συνεδρίων, υπαίθριο χώρο εκδηλώσεων, roof garden, πωλητήριο κ.λπ.. Μόλις έχουμε τις οριστικές μελέτες καθώς και την αδειοδότηση του έργου, θα είμαστε σε θέση να αξιώσουμε και την αντίστοιχη χρηματοδότηση για την κατασκευή του από εθνικούς ή ευρωπαϊκούς πόρους. Πρόκειται για μία οραματική υποδομή, όχι μόνο για τα Κύθηρα, αλλά πανελλαδικά. Εξάλλου είναι ελάχιστα τα μουσεία μετανάστευσης διεθνώς και όλα βρίσκονται σε πρωτεύουσες Κρατών και μεγάλες πόλεις (Ellis Island στη Ν. Υόρκη, Λονδίνο, Αδελαϊδα, Βρυξέλλες, Άμστερνταμ, Μελβούρνη). Το Μουσείο θα παρουσιάζει το φαινόμενο της μετανάστευσης σε όλες του τις εκφάνσεις: πώς βρέθηκαν Αντικυθήριοι μετανάστες στη Χιλή στα 1870, πώς οι Κυθήριοι «κατέκτησαν» τη Σμύρνη και την Αλεξάνδρεια τον 19ο αιώνα, στη συνέχεια πώς βρέθηκαν στην Αυστραλία και τις ΗΠΑ, αλλά και πως το νησί από αποστολέας μεταναστών έγινε υποδοχέας όταν στις αρχές της δεκαετίας του 1990 άρχισε να μετατρέπεται σε νέα πατρίδα των σύγχρονων οικονομικών μεταναστών. Θα είναι σίγουρα κάτι το μοναδικό.
3. Διαβάσαμε ότι το καλοκαίρι προγραμματίζετε τη διοργάνωση της «2ης Εβδομάδας της Αυστραλίας» έπειτα από σχεδόν 4 χρόνια, από την πραγματοποίηση της 1ης. Αν και ακόμη ο σχεδιασμός, φαντάζομαι ότι θα βρίσκετε στα σπάργανα, μπορείτε να μας αποκαλύψετε κάποια στοιχεία από αυτή την σπουδαία εκδήλωση;
Η «2η Εβδομάδα της Αυστραλίας στα Κύθηρα» στόχο έχει να συνεχίσει την αντίστοιχη δράση που υλοποιήσαμε για πρώτη φορά το 2017, με την παρουσία του τότε Πρέσβη της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. John Griffin. Ο σχεδιασμός είναι ακόμα σε πολύ αρχικό στάδιο γιατί δυστυχώς τα δεδομένα καθημερινώς αλλάζουν λόγω της πανδημίας. Εφόσον η κατάσταση με τον κορωνοϊό έχει βελτιωθεί, σκοπεύουμε να πραγματοποιήσουμε πολιτιστικές και κοινωνικές δράσεις, από κοινού με τους ομογενείς μας, που θα προβάλλουν αυτήν ακριβώς την ισχυρή σχέση της μητέρας πατρίδας με τους αποδήμους.
4. Πρόσφατα συναντήσατε και τον πρέσβη της Αυστραλίας, τον ομογενή Άρθουρ Σπύρου και επιβεβαιώσατε τους δεσμούς που σας συνδέουν με αυτήν την χώρα. Υπάρχει κάποια πρόβλεψη για κοινές δράσεις με την εδώ πρεσβεία της Αυστραλίας;
Πράγματι είχα τη χαρά να γνωρίσω τον Πρέσβη της Αυστραλίας στην Ελλάδα κ. Σπύρου, ελληνικής καταγωγής. Είχα την ευκαιρία να συζητήσω μαζί του για την πολυπληθή κυθηραϊκή ομογένεια της Αυστραλίας αλλά και για την υποστήριξη της Πρεσβείας τόσο στη δημιουργία του Μουσείου Κυθηραϊκής Μετανάστευσης όσο και στη διοργάνωση της «2ης Εβδομάδας Αυστραλίας στα Κύθηρα». Ο κ. Πρέσβης ενθουσιάστηκε με την πρόταση για τη δημιουργία του Μουσείου Μετανάστευσης και συμφωνήσαμε να έχουμε στενή συνεργασία, ενώ σίγουρα θα επισκεφθεί και το νησί μας.
5. Το 2022, όπως γνωρίζετε καλύτερα από εμάς, θα εορταστούν τα 100 χρόνια του «Kytherian Association of Australia». Ιδρύθηκε το 1922 στο Σύδνεϋ και συνεχίζεται απρόσκοπτα η μακραίωνη προσφορά του στην παροικία αλλά και το νησί. Σκοπεύετε να επισκεφτείτε την Αυστραλία και τι άλλο έχει κατά νου ο Δήμος για να γιορτάσει την επέτειο;
Με τον Πρόεδρο και τα μέλη του Kytherian Association of Australia (όπως και με όλα τα ομογενειακά κυθηραϊκά σωματεία του εξωτερικού) έχουμε μια διαρκή και άριστη συνεργασία τόσο ως Δήμος όσο και ως τοπική κοινωνία ευρύτερα, εδώ και πολλά χρόνια. Μέσω του Association, έχουν χρηματοδοτηθεί σημαντικές κοινωνικές και πολιτιστικές δράσεις στο νησί μας, όπως η δημιουργία της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, η διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων κ.λπ. Με τον Πρόεδρο κ. Emmanuel Alfieris, όπως και με τον προηγούμενο Πρόεδρο κ. Victor Kepreotis, έχουμε συνεχή επικοινωνία και συνεργασία για μια σειρά θεμάτων, όπως η πρόταση κατασκευής του αγάλματος του απόδημου Κυθήριου, στην Αγ. Πελαγία, με δαπάνες του Association, στο πλαίσιο των εορτασμών των 100 ετών από την ίδρυσή του το 2022. Ελπίζω να τα καταφέρω και να βρεθώ στο Σύδνευ τον προσεχή Μάιο, για να συμμετάσχω στις επετειακές εκδηλώσεις, που είμαι σίγουρος ότι θα αποτελέσουν αφορμή για την περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων των αποδήμων μας με την πατρίδα και παράλληλα θα γίνουν εφαλτήριο προκειμένου η νέα γενιά Ελλήνων κυθηραϊκής καταγωγής να μάθει και να συνεχίσει την ιστορία των προγόνων της που πριν πολλές δεκαετίες άφησαν το νησί τους για μια πολύ μακρινή χώρα, σε αναζήτηση καλύτερης ζωής.
6. Οι ομογενείς μας δεν κατάφεραν πέρυσι λόγω της πανδημίας να επιστρέψουν στο αγαπημένο τους νησί. Καλώς εχόντων των πραγμάτων το καλοκαίρι του 2022 θα είναι εκεί. Θα θέλατε να μας κάνετε μια σύνοψη του έργου σας, των επιτευγμάτων και των προκλήσεων, που αντιμετωπίζει ο Δήμος Κυθήρων αυτήν την εποχή;
Πράγματι, η απουσία των ομογενών μας κατά το καλοκαίρι του 2020 και του 2021, ήταν παραπάνω από εμφανής και είχε και σοβαρό οικονομικό αντίκτυπο στην τοπική οικονομία, καθώς οι ομογενείς αποτελούν και παράγοντες ενίσχυσης του τοπικού ΑΕΠ, σε εποχιακό επίπεδο. Ίσως η καλύτερη επιβράβευση του έργου μας είναι το ότι κάθε καλοκαίρι που έρχονται κατά χιλιάδες οι Κυθήριοι της Αυστραλίας και των ΗΠΑ, βλέπουν σημαντικές θετικές αλλαγές. Βλέπουν νέα ολοκληρωμένα έργα οδοποιίας, αναπλάσεων, φωτισμού, ύδρευσης. Βλέπουν ένα νησί πεντακάθαρο λόγω του σύγχρονου έργου διαχείρισης απορριμμάτων που διαθέτουμε. Και φυσικά αντιλαμβάνονται και αναγνωρίζουν την σκληρή δουλειά που γίνεται τα τελευταία χρόνια στον τόπο μας. Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, ότι η Δημοτική Αρχή διαθέτει 2 (εκ των 9) Δημοτικούς Συμβούλους που προέρχονται από την αυστραλιανή παροικία και έχουν ζήσει πολλά χρόνια στην Αυστραλία. Χρειαζόμαστε σίγουρα πολλές σελίδες για να αναλύσουμε το έργο του Δήμου Κυθήρων, όπως και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, με σημαντικότερη την έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού και την γραφειοκρατία.
7. Τέλος, θα θέλατε να στείλετε μέσω του Ελληνικού Κήρυκα, που πρόσφατα συμπλήρωσε 95 χρόνια ζωής, να στείλετε ένα μήνυμα στην ομογένεια μας;
Θέλω να ευχηθώ να συνεχίσετε το έργο σας για άλλα τόσα χρόνια και για πολύ περισσότερα. Η ελληνική ομογένεια, όπου και αν βρίσκεται, αποτελεί τιμή για την Ελλάδα. Είναι οι πρεσβευτές του ελληνικού πολιτισμού στα μήκη και τα πλάτη της Γης. Η πρόσφατη ψήφιση του Νόμου για το δικαίωμα ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού αποτελεί μια ιστορική στιγμή και αποδεικνύει περίτρανα το ενδιαφέρον της πατρίδας μας για τους εκατοντάδες χιλιάδες αποδήμους. Πιστεύω ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να βρίσκεται στο πλευρό του απόδημου Ελληνισμού, να τον στηρίζει και να τον ενδυναμώνει και παράλληλα να αξιοποιεί την τεράστια πολιτική, οικονομική και κοινωνική δύναμη των αποδήμων προς όφελος των εθνικών στόχων και πολιτικών. Τέλος, θεωρώ κρίσιμο το να υπάρχει η δυνατότητα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας και του πολιτισμού (πατριδογνωσία) στις νέες γενιές των αποδήμων μας, γιατί αυτό είναι που θα κρατήσει ζωντανούς τους δεσμούς τους με την πατρίδα. Αν η ελληνική γλώσσα χαθεί, τότε οι δεσμοί των ομογενών με την πατρίδα θα διαρραγούν και αυτό πρέπει οπωσδήποτε να αποτραπεί.